Μια από τις εκφάνσεις τις αξιακής κρίσης που βιώνει η Ελλάδα είναι η Μετριοκρατία. Μόνο από την αριστεία και την προτυποποίηση των αρίστων μπορούμε να οδηγήσουμε την χώρα ψηλά. Ένας από τους αρίστους μας είναι ο Καθηγητής Χρήστος Ζαρολιάγκης.
Ο Χρήστος Ζαρολιάγκης γεννήθηκε στην Κερατέα το 1963. Ο πατέρας του διατηρούσε εμπορικό κατάστημα κοντά στην κεντρική πλατεία Κερατέας. Φοίτησε στο δημόσιο σχολείο στην Κερατέα και πήρε το δίπλωμά του από το Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου έκανε το διδακτορικό του. Αυτό συνέβηκε το 1991 στην Πάτρα.
Εργάστηκε ως επιστημονικός ερευνητής για πέντε χρόνια στο Ινστιτούτο Πληροφορικής Μαξ Πλανκ (Max–Planck–Institut für Informatik, 1993-1998, Saarbrücken, Γερμανία). Διετέλεσε επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου τμήμα πληροφορικής στο King‘s College (1998-1999). Στη συνέχεια επέστρεψε εκεί από όπου ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Σήμερα είναι Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών, και Επιστημονικός Συνεργάτης στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών στην Πάτρα.
Είναι ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας ALGOCUR που ειδικεύεται στους τομείς του σχεδιασμού αποδοτικών αλγορίθμων (efficient algorithms) και δομών δεδομένων (data structures), τεχνολογιών υλοποίησης αλγορίθμων (algorithm engineering), παράλληλο και κατανεμημένο υπολογισμό (parallel and distributed computing), κρυπτογραφία και ασφάλεια δεδομένων (cryptography and information security), συνδυαστική βελτιστοποίηση (combinatorial optimization), βελτιστοποίηση δικτύων ευρείας κλίμακας (large-scale network optimization), ανθεκτική βελτιστοποίηση και βελτιστοποίηση πραγματικού χρόνου (robust and online optimization), βελτιστοποίηση μεταφορών (transport optimization), και αναζήτηση στον παγκόσμιο ιστό και εφαρμογές της (web searching and applications).
Πριν από λίγα χρόνια μια πολυεθνική ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Χρήστο Ζαρολιάγκη, έκανε μια φιλόδοξη, πρόταση στη Γενική Διεύθυνση της Κοινωνία της Πληροφορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή αφορούσε την ανάπτυξη ενός αλγοριθμικού ερευνητικού προγράμματος ονόματι «ARRIVAL», το οποίο υποσχόταν τη βελτίωση των δημόσιων μεταφορών, με έμφαση στον σιδηρόδρομο.
Το διεπιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα (project) που διηύθυνε ο Χρήστος Ζαρολιάγκης αφιερώθηκε στη δημιουργία αλγορίθμων με στόχο την ανάπτυξη νέων μεθόδων για την αποδοτικότερη επίλυση προβλημάτων στον σιδηρόδρομο, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στην αυτοματοποιημένη αντιμετώπιση των καθυστερήσεων. Η πολυεθνική αυτή ερευνητική ομάδα ανέπτυξε αλγοριθμικές μεθόδους και τις υλοποίησε σε πιλοτική φάση με πραγματικά δεδομένα.
Ένα μεγάλο κομμάτι της έρευνας έγινε στους ολλανδικούς σιδηροδρόμους, στον πίνακα δρομολογίων του 2008, η κατάρτιση του οποίου ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα. Αυτό διότι η Ολλανδία έχει 5.500 τρένα στις ράγες και πυκνό δίκτυο, με τη μέγιστη απόσταση μεταξύ των πόλεων να είναι 300 χιλιόμετρα. Ο νέος πίνακας δρομολογίων έχει δώσει τόσο πολύ καλά αποτελέσματα που και οι ίδιοι οι Ολλανδοί είδαν ότι τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν κατά 40 εκατ. ευρώ τα έσοδα.
Η ερευνητική ομάδα ασχολήθηκε στη συνέχεια και με τη βελτιστοποίηση των συνδυασμένων δρομολογίων των γερμανικών σιδηροδρόμων.
Ειδικότερα, η ομάδα της Πάτρας και του Πανεπιστημίου της Καρλσρούης, επιτάχυνε τους μαθηματικούς υπολογισμούς για την εξεύρεση του καλύτερου δρομολογίου με αποτέλεσμα την συντόμευση τους.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι το εξής: ο κεντρικός server των γερμανικών σιδηροδρόμων δέχεται σε ώρα αιχμής πάνω από 420 ερωτήματα εύρεσης βέλτιστων διαδρομών ανά δευτερόλεπτο.
Αυτό σημαίνει ότι αν χρησιμοποιηθεί η κλασσική μέθοδος εύρεσης βέλτιστων διαδρομών (που απαιτεί περίπου 1 δευτερόλεπτο για κάθε απάντηση), ο τελευταίος (420-ος) χρήστης θα λάβει απάντηση στο ερώτημά του μετά από 7 λεπτά.
Με τις νέες μεθόδους που αναπτύχθηκαν από τις ερευνητικές ομάδες της Πάτρας και της Καρλσρούης, ο χρόνος απάντησης ανά ερώτημα μειώθηκε σε μερικά μικροδευτερόλεπτα.
Το ερευνητικό πρόγραμμα «ARRIVAL» έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον επιχειρήσεων του μεταφορικού κλάδου. Το χρησιμοποίησε και ο ιταλικός σιδηρόδρομος και μείωσε τις καθυστερήσεις κατά 25%, όπως και το μετρό του Βερολίνου που ελάττωσε τον μέσο χρόνο αναμονής από τα τέσσερα στα δύο λεπτά. Το «ARRIVAL» κέρδισε 15 διεθνή επιστημονικά βραβεία, ανάμεσα στα οποία και το Εdelman 2008, το οποίο θεωρείται το αντίστοιχο βραβείο Νομπέλ της εφαρμοσμένης επιχειρησιακής έρευνας. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε διθυραμβικά σχόλια, αναγνωρίζοντας την επιτυχία του στους ευρωπαϊκούς σιδηροδρόμους, καθώς επιλέχθηκε για παρουσίαση στον διεθνή Τύπο ως ένα τα πλέον επιτυχημένα της ΕΕ.
Ο Χρήστος Ζαρολιάγκης έχει δημοσιεύσει άρθρα σε σημαντικά διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια και έχει λάβει πολλές προσκλήσεις από διεθνή επιστημονικά συνέδρια και κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα για ομιλίες για το έργο του.
Είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής εκδοτών του περιοδικού Journal of Discrete Algorithms (Elsevier), guest Editor της ειδικής έκδοσης του περιοδικού ACM Journal of Experimental Algorithmics Vol.5 (2000) και Volume Editor στο Applied Algorithms – Springer, Robust and Online Large-Scale Optimization – Springer, Algorithmic Methods for Railway Optimization – Springer, Algorithmic Methods and Models for Optimization of Railways, Electronic Notes in Theoretical Computer Science, – Elsevier, Algorithm Engineering – Springer. Έχει συμμετάσχει στις Επιστημονικές και Οργανωτικές Επιτροπές κορυφαίων συνεδρίων της πληροφορικής (αρκετές φορές ως Πρόεδρος).
Ο Χρήστος Ζαρολιάγκης είναι Διευθυντής του Εργαστηρίου Υπολογιστών (Κέντρο Υπολογιστών) στο Τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής, το οποίο παρέχει υποδομές και υπηρεσίες πληροφορικής και επικοινωνιών σε περίπου 3500 χρήστες, και το οποίο φιλοξενεί ένα από τα δικτυακά πλέγματα του ελληνικού δικτύου υπολογιστικών πλεγμάτων (Grid Network Hellas).
Το 2012 ο Χρήστος Ζαρολιάγκης έλαβε το Βραβείο Ακαδημαϊκής και Επιστημονικής Αριστείας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων στο πεδίο των Μαθηματικών και Επιστημών Πληροφορίας. Το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 διετέλεσε Επισκέπτης Καθηγητής και Διακεκριμένος Ερευνητής (KIT Distinguished Research Fellow) στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Πληροφορικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Καρλσρούης (Karlsruhe Institute of Technology), στη Γερμανία.
Ο Χρήστος Ζαρολιάγκης είναι ένας απλός και προσιτός άνθρωπος. Ακούει αλλά και ενημερώνεται για τα πάντα. Αποτελεί μια περίπτωση ενός ελληνόπουλου που με σπουδές στην Ελλάδα (Δημόσιο Δημοτικό / Γυμνάσιο, Πτυχίο, Διδακτορικό) αριστεύει στην επιστήμη και έρευνα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Αποτελεί ιδανικό πρεσβευτή της χώρας μας στο εξωτερικό. Ας τον ακολουθήσουμε.
