Υπάρχει πραγματικά Θεός; Είναι ένα ερώτημα που τίθεται από την αρχή του χρόνου. Παραδοσιακά, η επιστήμη αποτελεί το αντεπιχείρημα για την ύπαρξη ενός θεϊκού δημιουργού. Οι Γάλλοι μαθηματικοί Olivier Bonnassies και Michel-Yves Bollore ισχυρίζονται πλέον ότι η επιστήμη «έχει γίνει σύμμαχος του Θεού».
Σε ένα νέο βιβλίο, το δίδυμο έχει συγκεντρώσει γνώσεις από 62 νικητές του βραβείου Νόμπελ και περισσότερους από 100 κορυφαίους επιστήμονες για να εντοπίσει τις επιστημονικές ανακαλύψεις που θα μπορούσαν να αποδείξουν ότι ο Θεός υπάρχει. Αυτό περιλαμβάνει τα πάντα, από τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang), την πιο ευρέως αποδεκτή εξήγηση για την προέλευση του σύμπαντος, μέχρι το DNA και το ανθρώπινο γονιδίωμα.
«Μέχρι πρόσφατα, η πίστη στον Θεό φαινόταν ασύμβατη με την επιστήμη», λένε οι συγγραφείς. «Τώρα, απροσδόκητα, η επιστήμη φαίνεται να έχει γίνει σύμμαχος του Θεού». Τελικά, το αν η επιστήμη διαψεύδει ή υποστηρίζει την ύπαρξη του Θεού παραμένει ανοιχτό σε ερμηνείες – αλλά αυτές οι επιστημονικές ανακαλύψεις προσφέρουν μια δελεαστική ματιά στην πιθανότητα ο κόσμος μας να είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού, όχι τύχης, σχολιάζει η Daily Mail.
Η Μεγάλη Έκρηξη
Η Μεγάλη Έκρηξη είναι η πιο ευρέως αποδεκτή εξήγηση για την προέλευση του σύμπαντος και υποστηρίζει ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε από μία έκρηξη περίπου 14 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Σύμφωνα με τη θεωρία, σε μια στιγμή πιο γρήγορα από το ανοιγόκλεισμα του ματιού, η ύλη και η ενέργεια, καθώς και ο χώρος και ο χρόνος, γεννήθηκαν ξαφνικά.
Πολλοί ακαδημαϊκοί – συμπεριλαμβανομένου του αείμνηστου καθηγητή Στίβεν Χόκινγκ – έχουν αντικρούσει την υπόθεση ότι ένας θεϊκός δημιουργός βρισκόταν πίσω από τη Μεγάλη Έκρηξη. Αλλά σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι οποίοι είναι και οι δύο Χριστιανοί, μια τέτοια ενέργεια υπαγορεύει ότι υπήρχε κάποιο είδος ανώτερου όντος που θα μπορούσε να την πυροδοτήσει.
Στο βιβλίο τους, οι συγγραφείς αναρωτιούνται αν «είναι πραγματικά άλμα να σκεφτούμε την πιθανότητα μιας δημιουργικής πράξης» πίσω από τη Μεγάλη Έκρηξη. «Η Μεγάλη Έκρηξη μας στριμώχνει σε μία γωνία», λένε στο βιβλίο τους. «Για να το θέσω ωμά, μας φέρνει αντιμέτωπους με την ιδέα του Θεού»
«Το γεγονός ότι δεν μπορούμε πραγματικά να σκεφτούμε την εποχή πριν από τη Μεγάλη Έκρηξη, καθώς οι κατηγορίες του χρόνου, του χώρου και της ύλης απλά δεν ισχύουν, προσδίδει αξιοπιστία στην ιδέα μιας δημιουργικής πράξης. «Αν υπήρχαν μαθηματικές πληροφορίες πριν από τη Μεγάλη Έκρηξη, ποιος είναι ο απίστευτος «προγραμματιστής» πίσω από έναν τέτοιο κώδικα;»
Ήταν το 1965 όταν δύο αστρονόμοι στο Νιου Τζέρσεϊ παρείχαν καίρια στοιχεία που επιβεβαιώνουν τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Για πρώτη φορά, ανακάλυψαν το κοσμικό μικροκυματικό υπόβαθρο (CMB) – την ακτινοβολία που απομένει από τη γέννηση του σύμπαντος, που θεωρείται η λάμψη που έχει απομείνει από τη Μεγάλη Έκρηξη. Ωστόσο, μισό αιώνα αργότερα, δεν υπάρχει ακόμη μια εναλλακτική θεωρία που να υποστηρίζεται από πειραματικές παρατηρήσεις, επισημαίνουν οι Γάλλοι μαθηματικοί. «Περιμένουμε μάταια», προσθέτουν.
Ένα ρυθμισμένο σύμπαν
Η ζωή υπάρχει στη Γη μόνο λόγω ενός ακριβούς συνδυασμού παραγόντων – όπως οι σωστές θερμοκρασίες, το προστατευτικό μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας και η αναλογία οξυγόνου στην ατμόσφαιρα. Άλλες «ζωτικές παράμετροι» περιλαμβάνουν την «τέλεια» κλίση του άξονα περιστροφής της Γης και το πάχος του στρώματος του όζοντος, που μας προστατεύει από τη θανατηφόρα ακτινοβολία του ήλιου.
Σε γενικές γραμμές, τα πάντα στο σύμπαν διέπονται από βασικές δυνάμεις – όπως η ισχυρή δύναμη, η ασθενής δύναμη και η ηλεκτρομαγνητική δύναμη. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτές οι σταθερές φέρουν μια σειρά αριθμών ή τιμών, που υπολογίζονται από μερικά από τα καλύτερα επιστημονικά μυαλά, όπως ο Γερμανός φυσικός Άλμπερτ Αϊνστάιν.
Είτε αυτοί οι «λεπτορυθμισμένοι» αριθμοί είναι το «αποτέλεσμα της τύχης» – μιας τύχης που είναι απειροελάχιστα απίθανη – είτε προέρχονται από «πολύπλοκους υπολογισμούς ενός εξαιρετικά ευφυούς δημιουργού Θεού», λένε οι Bonnassies και Bollore. «Για ορισμένους από αυτούς τους αριθμούς, μια πολύ μικρή απόκλιση ακόμη και κατά ένα μακρινό δεκαδικό σημείο θα είχε αποδώσει ένα μη αναγνωρίσιμο Σύμπαν, και δεν θα ήμασταν εδώ για να μιλήσουμε γι’ αυτό», γράφουν.
Αυτή η σχολή σκέψης, γνωστή ως η υπόθεση του λεπτορυθμισμένου σύμπαντος, δημιουργεί την εικόνα ενός παντοδύναμου δημιουργού στους ουρανούς. Ενώ αυτή η εικόνα μπορεί να είναι ένα άλμα της φαντασίας, η εναλλακτική πεποίθηση ότι το σύμπαν «είναι ένα άσκοπο ατύχημα» υποστηρίζεται λιγότερο από τους τέλεια βαθμονομημένους αριθμούς.
DNA και ανθρώπινο γονιδίωμα
Θεωρητικά, η Γη θα μπορούσε να υπήρχε χωρίς να φιλοξενεί την υπέροχα ποικίλη ποικιλία φυτών και ζώων που υπάρχουν σήμερα – αλλά με κάποιο τρόπο η ζωή βρήκε έναν τρόπο. Πριν από περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια, η αδρανής ύλη έγινε η πρώτη πρωτόγονη μορφή ζωής και το DNA μυστηριωδώς ήρθε σε ύπαρξη.
Η απιθανότητα του «τεράστιου άλματος» από την αδρανή ύλη στη ζωή προκαλεί ζάλη, εξηγούν οι Γάλλοι μαθηματικοί – και η τύχη από μόνη της «δεν μπορεί να εξηγήσει την εμφάνιση της ζωής». Το 1953, η ανακάλυψη της δομής διπλής έλικας του DNA από τον Sir Francis Crick και τον James Watson αποκάλυψε την ύπαρξη μιας ενιαίας γλώσσας κωδικοποίησης κοινής σε όλες τις μορφές ζωής.
Πιο πρόσφατα, το 2003, οι επιστήμονες βασίστηκαν στο έργο των Crick και Watson για να χαρτογραφήσουν το ανθρώπινο γονιδίωμα – ολόκληρο το σύνολο των οδηγιών DNA που βρίσκονται σε ένα κύτταρο. Ο Crick, άθεος ο ίδιος, παραδέχτηκε ότι μια σύνθετη δομή όπως το DNA δεν θα μπορούσε να έχει εμφανιστεί τυχαία – και φάνηκε να είναι «σχεδόν ένα θαύμα».
Το DNA αποτελεί μέρος ενός «μοναδικού, εξελιγμένου και συντονισμένου συστήματος κωδικοποίησης» που υποδηλώνει την ύπαρξη ενός «έξυπνου σχεδιαστή». Οι Bolloré και Bonnassies υποδηλώνουν ότι η ζωή προέκυψε όταν προέκυψε λόγω φυσικών νόμων που έθεσε σε εφαρμογή ο Θεός εξαρχής ή ως αποτέλεσμα μιας ειδικής παρέμβασης από τον ίδιο δημιουργό. «Τα τελευταία 50 χρόνια, ανακαλύψαμε ότι η πολυπλοκότητα της ζωής ξεπερνά οτιδήποτε θα μπορούσαμε να φανταστούμε», λένε. «Οι σημερινές κορυφαίες προσωπικότητες στην επιστήμη έχουν ταπεινωθεί από αυτό το γεγονός».
Η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν – ο οποίος περιέγραφε τον εαυτό του ως «όχι άθεο» αλλά ούτε ασπαζόταν τη θρησκεία – ανέπτυξε τη Θεωρία της Σχετικότητας μεταξύ 1905 και 1917. Η θεωρία, η οποία άλλαξε την κατανόησή μας για τη φυσική, λέει ότι ο χρόνος, ο χώρος, η ύλη και η ενέργεια είναι αλληλένδετα και ότι κανένα από αυτά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο.
Λέει ότι το φως, και συγκεκριμένα η ταχύτητα του φωτός, είναι η μόνη «σταθερά» στο σύμπαν – και όλα τα άλλα είναι σχετικά, ακόμη και ο χρόνος. Μερικοί Χριστιανοί έχουν ερμηνεύσει τη θεωρία ως απόδειξη ότι ο Θεός υπάρχει κάνοντας συγκρίσεις μεταξύ του φωτός και του Θεού – και οι δύο αμετάβλητες σταθερές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Βίβλος λέει «Ο Θεός είναι φως» και χρησιμοποιεί επανειλημμένα τη λέξη «φως» για να περιγράψει έναν πανταχού παρόντα Θεό – όπως «Εγώ είμαι το φως του κόσμου» και «Ο Κύριος είναι το φως μου και η σωτηρία μου».
Η θεωρία λέει ότι ο χρόνος θα σταματούσε αν κάτι ταξίδευε με την ταχύτητα του φωτός – ενώ συγκρίσιμα ο Θεός είναι αιώνιος, χωρίς αρχή και χωρίς τέλος. Αν και ο Αϊνστάιν δεν παρουσίασε αυτή τη θρησκευτική ερμηνεία ως αλήθεια, πτυχές της θεωρίας του σίγουρα υποστηρίζουν την πεποίθηση ότι ο Θεός υπάρχει.
Κβαντομηχανική
Από όλες τις επιστημονικές ανακαλύψεις του 20ού αιώνα, λίγες έχουν αφήσει τους επιστήμονες άναυδους όπως η κβαντική φυσική. Τα κλασικά μοντέλα φυσικής δεν μπορούν να εξηγήσουν τον κόσμο της κβαντομηχανικής, η οποία αμφισβητεί την κατανόησή μας για την πραγματικότητα.
Για παράδειγμα, ένα φαινόμενο που ονομάζεται κβαντική διεμπλοκή περιγράφει δύο σωματίδια και τις ιδιότητές τους να συνδέονται χωρίς φυσική επαφή μεταξύ τους. Τα τελευταία χρόνια, ο Γάλλος φυσικός Alain Aspect, βραβευμένος με Νόμπελ, κατέδειξε την κβαντική διεμπλοκή μεταξύ δύο σωματιδίων που απέχουν περίπου 12 μέτρα μεταξύ τους και τα οποία «διαλέγονταν ακαριαία» μεταξύ τους. Τέτοια κβαντικά πειράματα έχουν καταστήσει σαφές «ότι μέσα στη σφαίρα της φυσικής υπάρχει ένα άλλο μεταγενέστερο της πραγματικότητας», λένε οι δύο στο βιβλίο.
«Η ανακάλυψη της κβαντικής φύσης του κόσμου μας τον εικοστό αιώνα – η οποία δείχνει ότι είναι απροσδιόριστος και υπόκειται ριζικά στην τύχη – είναι μεταφυσικά απαραίτητη», πρόσθεσαν.«Παρέχει έμμεση επιβεβαίωση της θέσης ότι ο Θεός υπάρχει, ενώ παράλληλα υπονομεύει τις ντετερμινιστικές θέσεις που υποστήριζαν οι άθεοι επιστήμονες του δέκατου ένατου αιώνα»
Αποδεικνύει, λοιπόν, η επιστήμη την ύπαρξη του Θεού; Συνολικά, οι συγγραφείς επιμένουν ότι τα στοιχεία για την ύπαρξη του Θεού είναι «άφθονα, σαφή και ορθολογικά» και τα επιχειρήματά τους βασίζονται στη «λογική και την προσεκτική ανάλυση». «Τα ίχνη των ενεργειών του Θεού» στο σύμπαν είναι πολύ πιο απτά από αυτά των εξωγήινων, προσθέτουν – αλλά κατά κάποιο τρόπο οι επιστήμονες καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να βρουν τα τελευταία.
«Ζούμε σε εξαιρετικές εποχές», καταλήγουν στο βιβλίο. «Αν και αυτή η μετατόπιση έχει περάσει σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητη από το ευρύ κοινό, βρισκόμαστε στη μέση μιας πνευματικής μετατόπισης παραδείγματος που επαναπροσδιορίζει ριζικά την προσέγγισή μας στο ζήτημα της ύπαρξης του Θεού»
Τα μεγάλα ερωτήματα του καθηγητή Stephen Hawking – και οι απαντήσεις του
1. Υπάρχει Θεός; «Δεν υπάρχει Θεός. Κανείς δεν κατευθύνει το σύμπαν».
2. Πώς ξεκίνησαν όλα; «Σε μια καυτή Μεγάλη Έκρηξη».
3. Υπάρχει άλλη νοήμων ζωή στο Σύμπαν; «Υπάρχουν μορφές νοήμονος ζωής εκεί έξω. Πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στις απαντήσεις μέχρι να το εξετάσουμε λίγο περισσότερο».
4. Μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον; «Όχι και ναι. Κατ’ αρχήν οι νόμοι μας επιτρέπουν να προβλέψουμε το μέλλον, αλλά στην πράξη είναι πολύ δύσκολο».
5. Τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; «Το να πέσει κανείς σε μια μαύρη τρύπα είναι σίγουρα άσχημα νέα. Αν ήταν μια αστρική μαύρη τρύπα, θα γινόταν σπαγγέτι πριν φτάσει στον ορίζοντα».
6. Είναι δυνατό το ταξίδι στο χρόνο; «Το ταξίδι πίσω στο χρόνο δεν μπορεί να αποκλειστεί σύμφωνα με την τρέχουσα κατανόησή μας».
7. Θα επιβιώσουμε στη Γη; «Η παρούσα παγκόσμια τάξη έχει μέλλον, αλλά θα είναι πολύ διαφορετικό».
8. Πρέπει να αποικίσουμε το διάστημα; «Περιμένω ότι μέσα στα επόμενα εκατό χρόνια θα μπορούμε να ταξιδέψουμε οπουδήποτε στο Ηλιακό Σύστημα»
9. Θα μας ξεγελάσει η Τεχνητή Νοημοσύνη; «Μια υπερ-ευφυής Τεχνητή Νοημοσύνη θα είναι εξαιρετικά καλή στην επίτευξη στόχων και αν αυτοί οι στόχοι δεν ευθυγραμμίζονται με τους δικούς μας, έχουμε πρόβλημα».
10. Πώς διαμορφώνουμε το μέλλον; «Θυμηθείτε να κοιτάτε ψηλά τα αστέρια και όχι κάτω τα πόδια σας».
