Συντάκτης: Γρηγόρης Κεντητός
Ο Μανουήλ Α΄ Κομνηνός δεν βολεύτηκε με τα πρωτόκολλα των παλατιών. Ήθελε να φαίνεται πολεμιστής, όχι απλά αυτοκράτορας. Στην Κωνσταντινούπολη έστησε θεάματα που θύμιζαν Δύση: κονταροχτυπήματα με λόγχες, άλογα που όρμησαν μπροστά σε χιλιάδες θεατές. Κι εκείνος, ο ίδιος ο βασιλιάς, μπήκε στην αρένα ντυμένος με πανοπλία.
Ήταν κάτι πρωτάκουστο. Οι Βυζαντινοί ευγενείς έμεναν αμήχανοι. Τέτοια θεάματα δεν ταίριαζαν στη δική τους παράδοση. Μα οι ξένοι ιππότες που έφταναν από τα Σταυροφορικά κράτη ένιωθαν σαν να βρίσκονταν σε δική τους γιορτή. Είδαν μια πρωτεύουσα πιο λαμπρή κι από το Παρίσι, γεμάτη μουσική, χρυσάφια και μάρμαρα. Κι αυτό το σκηνικό είχε έναν σκηνοθέτη: τον ίδιο τον Μανουήλ.
Όμως η λάμψη είχε τίμημα. Το 1171 ο αυτοκράτορας διέταξε να συλληφθούν όλοι οι Βενετοί έμποροι της αυτοκρατορίας και να δημευτούν οι περιουσίες τους. Η ρήξη ήταν ανεξίτηλη. Από τότε, η Βενετία περίμενε την ώρα της εκδίκησης.
Ο στρατός του ήταν ένα μωσαϊκό. Βαράγγοι με τσεκούρια, Κουμάνοι ιππείς, Λατίνοι μισθοφόροι, χωρικοί με δόρατα. Μπορούσε να τους ρίξει παντού, από τα βουνά της Σερβίας ως την άμμο της Αιγύπτου. Οι μισθοί πληρώνονταν με χρυσά νομίσματα και γαίες. Η αυτοκρατορία έμοιαζε δυνατή, ασταμάτητη.
Κι όμως, στη Δαμιέτη, η εκστρατεία με τον βασιλιά της Ιερουσαλήμ κατέρρευσε. Βροχές, καυγάδες, έλλειψη εμπιστοσύνης. Ο Μανουήλ είχε ονειρευτεί να πάρει την Αίγυπτο, να ενώσει θάλασσες και εδάφη. Το όνειρο έσβησε μέσα στη λάσπη.
Λίγα χρόνια μετά, το 1176, ήρθε η στιγμή που τον σημάδεψε. Στο φαράγγι του Μυριοκέφαλου ο στρατός του παγιδεύτηκε από τον Κιλίτζ Αρσλάν. Δεν χάθηκαν όλοι· όμως χάθηκε η ψευδαίσθηση. Η Ανατολία δεν θα γινόταν ξανά βυζαντινή.
Παρόλα αυτά, η Πόλη δεν ξέχασε τη λάμψη του. Οι Κωνσταντινουπολίτες θυμούνταν τα τουρνουά, τις πομπές, τα τραγούδια της Δύσης που αντηχούσαν μέσα στα ανάκτορα. Μα ταυτόχρονα έμειναν οι πληγές: η οργή της Βενετίας, τα άδεια ταμεία, τα φιλόδοξα σχέδια που δεν έγιναν ποτέ πράξη. Και το 1204, όταν οι Λατίνοι μπήκαν στα τείχη, η φωτιά που είχε ανάψει δεκαετίες πριν βρήκε την πιο καταστροφική της φλόγα.
