Η Μάχη του Μπιζανίου (4-6 Μαρτίου, παλαιό ημερολόγιο 19-21 Φεβρουαρίου 1913), υπήρξε η σημαντικότερη σύγκρουση κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο μεταξύ του ελληνικού και του τουρκικού στρατού στο μέτωπο της Ηπείρου. Η τοποθεσία Μπιζάνι με τις γειτονικές τοποθεσίες νότια των Ιωαννίνων, αποτέλεσε σημαντικό φυσικό σημείο άμυνας και το επέλεξαν οι Τούρκοι για να καθηλώσουν τον ελληνικό στρατό.
Το Μπιζάνι λοιπόν υπήρξε ένα φημισμένο τουρκικό οχυρό, με εκτεταμένα αμυντικά έργα γύρω του και με ισχυρότατες θέσεις βαρέων και ελαφρών πυροβόλων, και με μόνιμη φρουρά χιλιάδων τούρκων στρατιωτών. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μεγάλο περιχαρακωμένο στρατόπεδο, με περίμετρο πενήντα χιλιομέτρων. Αυτή την περίμετρο αποτελούν υψώματα, φτιαγμένα, λες, από τη φύση για την πολεμική άμυνα της τοποθεσίας και πάνω σε αυτά τα υψώματα κάθονταν συγκροτήματα πολυβολείων και χαρακωμάτων πεζικού, που υπεράσπιζαν και απόκλειαν όλους τους δρόμους από την ύπαιθρο προς τα Ιωάννινα, γιατί το ένα υποστήριζε δυνατά το άλλο.
Τι σχέση όμως είχε η Μάχη του Μπιζανίου στους Α΄ Βαλκανικούς Πόλεμους με την πλατεία Μπιζανίου στην Κερατέα;
Απολύτως καμία.
Η λέξη Μπιζάνι είναι γλωσσικό δάνειο και σημαίνει οχυρό. Το Μπιζάνι, όπως αναφέρεται σε χοτζέτι του 1819, ήταν ο Τούρκικος μαχαλάς της Κερατέας στην πλατεία του οποίου ήταν το κονάκι του σπάχη (τούρκος διοικητής – αξιωματούχος αρχηγός του ιππικού) των Μεσογείων. Σε αυτή την πλατεία, την πρώτη της Κερατέας, γίνονταν τα δημόσια γλέντια όπως για παράδειγμα ο γυναικείος δημόσιος χορός που ήταν η κορύφωση του αποκριάτικου εθίμου. Ειδικότερα, με τη συνοδεία οργάνων, οι γυναίκες χόρευαν υπό τα βλέμματα των ανδρών. Στην πλατεία Μπιζάνι υπήρχε ένα τεράστιο δέντρο, πλατάνι, που κόπηκε ενώ αυτά που βλέπουμε σήμερα είναι τα παρακλάδια του.
ΥΓ Στην φωτογραφία εικονίζεται ο Κερατιώτης Πλατ. Ανδριτσάκης που τραυματίστηκε στην μάχη και βρέθηκε σε εφημερίδα της εποχής.
Πηγές:
- Κώστας Αγγέλου, 93 ετών, συμπολίτης
- Ζωή Ν. Μάργαρη, Μουσική και χορός. Ψηφίδες πολιτισμού στα Μεσόγεια
- Wikipedia
- Ζωσιμάδες, Περιοδική Έκδοση Συλλόγου Αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων, 2008
