«Ο Πάπας Φραγκίσκος επέστρεψε τον περασμένο μήνα στην Ελλάδα τα μάρμαρα του Παρθενώνα που κρατούσαν τα Μουσεία του Βατικανού για περίπου 100 χρόνια.
Είναι καιρός η Βρετανία να ακολουθήσει το παράδειγμα του Αργεντινού ποντίφικα. Τον επόμενο χρόνο, όταν η Ελλάδα σηματοδοτεί την 50ή επέτειο από την επιστροφή της δημοκρατικής εξουσίας, παρουσιάζεται μια ιδανική ευκαιρία», γράφει η Ρέιτσελ Σάντερσον σε εκτενές άρθρο της στο Bloomberg με τίτλο «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν ανήκουν στη Βρετανία» και συνεχίζει:
«Η αποκατάσταση των αρχαίων μαρμάρων στην Ελλάδα υποκινήθηκε από μία «ειλικρινή επιθυμία να ακολουθήσουμε τον οικουμενικό δρόμο της αλήθειας», σύμφωνα με το Βατικανό. Με άλλα λόγια, ο πάπας Φραγκίσκος συμφώνησε με την άποψη της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι την πράξη του Πάπα πρέπει να ακολουθήσει η Βρετανία, η οποία έχει στην κατοχή της το μεγαλύτερo «θησαυροφυλάκιο» μαρμάρων του Παρθενώνα, το οποίο περιλαμβάνει μεγάλα τμήματα της ζωφόρου του Παρθενώνα, μια εξαιρετική σειρά ανάγλυφων γλυπτών που απεικονίζουν μια πομπή από άρματα, ζώα και ανθρώπους.
Φυσικά, στην εξέλιξη βοήθησε σημαντικά το γεγονός ότι ο πάπας Φραγκίσκος είχε την εξουσία να λάβει μονομερώς μια απόφαση, σημειώνει ο Andrea Rurale, διευθυντής μεταπτυχιακών σπουδών στη διαχείριση και διοίκηση τεχνών στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου. Αυτό του έδωσε τη δύναμη να παρακάμψει τις διαφωνίες ορισμένων στα Μουσεία του Βατικανού.
Εκ των πραγμάτων, η ιδιοκτησία των μαρμάρων του Παρθενώνα από τη Βρετανία, συνοδεύεται ανά τα χρόνια με αμείωτο άγχος και αποκλίνουσες απόψεις από αναρίθμητους ενδιαφερόμενους.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Ρίσι Σούνακ, απέκλεισε το ενδεχόμενο τροποποίησης ενός βρετανικού νόμου του 1963 που απαγορεύει σε μεγάλο βαθμό στο Βρετανικό Μουσείο να διαθέτει τα κτήματά του. Έτσι, ο δανεισμός των μαρμάρων ως μέρος μιας συμφωνίας για εκ περιτροπής φιλοξενία βασισμένη σε πολιτιστικές ανταλλαγές θα ήταν ο μόνος τρόπος να ξεπεραστεί αυτό το νομικό εμπόδιο.
Βρετανία: “Δεν θα γίνει καμιά πολιτιστική αλλαγή”
Το Parthenon Project, ένας οργανισμός υπό την προεδρία του πρώην υπουργού Πολιτισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, Ed Vaizey, που συνεργάζεται με το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο της Ακρόπολης για την εξεύρεση λύσης, παραδέχεται ότι και οι δύο πλευρές πρέπει να «συμφωνήσουν ότι διαφωνούν» σχετικά με την ιδιοκτησία. Αντίθετα, προτείνει μια πολιτιστική συνεργασία που θα έφερνε τα κειμήλια πίσω στην Αθήνα, ενώ ελληνικά αριστουργήματα θα μπορούσαν να στεγαστούν στο Βρετανικό Μουσείο ως αντάλλαγμα.
Αλλά το Βρετανικό Μουσείο -του οποίου η συλλογή αμφισβητούμενων έργων τέχνης είναι τεράστια- έχει υποδείξει ότι μια τέτοια «πολιτιστική ανταλλαγή» δεν θα ήταν αποδεκτή από την Ελλάδα αφού θα αναγνώριζε τη βρετανική ιδιοκτησία. Η Αθήνα, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι η αφαίρεση των μαρμάρων ήταν μια πράξη λεηλασίας από τον Λόρδο Έλγιν πριν από τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
Η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τη σύσταση της UNESCO το 2021 να ξαναρχίσει τις συνομιλίες με την Ελλάδα. «Η θέση μας είναι σαφής: τα γλυπτά του Παρθενώνα αποκτήθηκαν νόμιμα σύμφωνα με τον τότε νόμο». Το Ηνωμένο Βασίλειο ισχυρίζεται ότι το κοινοβούλιο της χώρας αγόρασε τα μάρμαρα από τον Λόρδο Έλγιν το 1816 έναντι περίπου 350.000 λιρών (437.000 δολάρια σε σημερινά χρήματα), ενώ ο Έλγιν είχε εξαρχής λάβει έγκριση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία να αφαιρέσει τα μάρμαρα.
