Επιμέλεια Έφη Αλεβίζου
Ήταν πάντα μια από τις πιο οδυνηρά προσωπικές καλλιτέχνιδες, δημιουργώντας μια σειρά από αυτοβιογραφικούς πίνακες που αφορούσαν τη ζωή της, από τις συνέπειες των τρομερών τραυματισμών που υπέστη σε ένα δυστύχημα με το τραμ μέχρι την έκτρωση που έκανε. Αλλά τελικά το μοναδικό κομμάτι της ζωής της Μεξικανής Φρίντα Κάλο που παρέμεινε μυστικό – κατόπιν εντολών του πρώην συζύγου της και συνάδελφού της ζωγράφου, Ντιέγκο Ριβέρα, αποκαλύφθηκε σε ένα βιβλίο που εκδόθηκε, το 2007, στο Μεξικό.
Μια πολύχρωμη ζωή γεμάτη πόνο
Αφηγείται το περιεχόμενο μιας σειράς επιστολών που αντάλλαξε η Κάλο με τον γιατρό και έμπιστό της, αφού έζησε μία αποβολή το 1932, περιγράφοντας την απελπισία που ένιωσε όταν συνειδητοποίησε ότι δεν θα μπορούσε ποτέ να αποκτήσει το παιδί του Ριβέρα. Το υλικό αυτό είναι βέβαιο ότι συμπληρώνει τη βιογραφία μιας από τις πιο συναρπαστικές καλλιτέχνιδες του 20ού αιώνα, της οποίας η πολύχρωμη ζωή, η οποία περιελάμβανε μια φημολογούμενη σχέση με τον Τρότσκι, συναγωνιζόταν την τέχνη της.
Η εξομολόγηση της Κάλο, με τίτλο «My Beloved Doctor», είναι μια δίγλωσση συλλογή των επιστολών που αντάλλαξε με τον Dr Leo Eloesser μεταξύ 1932 και 1951, οι οποίες παρέμειναν κρυφές για 50 χρόνια μετά τον θάνατό της. Η Κάλο ξεκινούσε πάντα τις επιστολές της με τη φράση «Ο αγαπημένος μου γιατρός» (Doctorcito querido). Εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου.
Με εντολή Ριβέρα
Οι προσωπικές επιστολές, που δημοσιεύθηκαν τον μήνα της εκατονταετηρίδας από τη γέννησή της, ήταν κλειδωμένες σε μπαούλα και ντουλάπια στο σπίτι της στην Πόλη του Μεξικού με εντολή του Ριβέρα. Ο Ριβέρα, κατά 20 χρόνια μεγαλύτερος της Κάλο, άφησε αυστηρές εντολές στους επιστάτες του καταπιστεύματός του να μην ανοίξουν τις επιστολές παρά μόνο 15 χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1957.
Ωστόσο, ένας από τους συνεργάτες του Ριβέρα άφησε τη συλλογή κρυμμένη πίσω από τους τοίχους του μπάνιου μέσα στο σπίτι που μετατράπηκε σε μουσείο, φοβούμενος ότι θα μπορούσε να περιέχει πληροφορίες που θα έθεταν σε κίνδυνο την εικόνα του ζευγαριού. Οι επιμελητές άνοιξαν τα μπαούλα το 2004, ένα χρόνο μετά το θάνατο του κρυψίνους συνεργάτη.
Το παιδί που δεν ήρθε
«Ένιωθε τόσο απογοητευμένη γιατί θα ήθελε πολύ να έχει έναν μικρό Dieguito, αλλά το όνειρό της δεν έγινε πραγματικότητα» δήλωσε η Isabel Granen Porrua, υπεύθυνη για την αποκατάσταση και τη συλλογή του υλικού που βρέθηκε στο σπίτι. Η ανικανότητα της Κάλο να αποκτήσει παιδί, μετά τα τραύματα που υπέστη σε δυστύχημα με το τραμ, τη συνόδευε οδυνηρά. Είχε κάνει μία έκτρωση, όταν ήταν σαφές ότι η υγεία της δεν θα της επέτρεπε να συνεχίσει την εγκυμοσύνη. Όταν έμεινε ξανά έγκυος μερικά χρόνια αργότερα, απέβαλε.
Δώδεκα ημέρες μετά την αποβολή της έγραψε στον Dr Eloesser: «Doctorcito querido, ήθελα να σας γράψω για πολύ καιρό περισσότερο από όσο μπορείτε να φανταστείτε. Ανυπομονούσα τόσο πολύ να αποκτήσω έναν μικρό Dieguito που έκλαιγα για μέρες, αλλά τελείωσε, δεν υπάρχει τίποτα άλλο που μπορεί να γίνει εκτός από το να το υπομείνει κανείς».
Δείτε το βίντεο με σπάνιες φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο
Απόρριψη στην υψηλή κοινωνία
Το 1931 του έγραψε: «Δεν ζωγραφίζω ούτε κάνω τίποτα. Δεν μου αρέσει η «υψηλή κοινωνία» εδώ στη Νέα Υόρκη όπου έχω ταξιδέψει με τον Ριβέρα και νιώθω μια μικρή οργή εναντίον όλων αυτών των χοντρών γατών, αφού έχω δει χιλιάδες ανθρώπους σε τρομερή δυστυχία». Η Κάλο αφιέρωσε μάλιστα μια αυτοπροσωπογραφία στον Eloesser το 1940: «Ζωγράφισα το πορτρέτο μου το έτος 1940 για τον Dr Leo Eloesser, τον γιατρό μου και καλύτερο φίλο μου. Με όλη μου την αγάπη. Φρίντα Κάλο».
Photo: Wikimedia Commons
Ζωγραφική-πόνος-δημιουργία-απόγνωση
Στις επιστολές της, αναλύει τις πρώτες ημέρες της εγκυμοσύνης της- την προηγούμενη έκτρωση και τον βασανιστικό πόνο στην πλάτη της που προκλήθηκε από ένα ατύχημα με το τραμ το 1925. Στη διάρκεια της ζωής της χειρουργήθηκε περισσότερες από 30 φορές. Μέρος του ποδιού της ακρωτηριάστηκε μήνες πριν πεθάνει το 1954. Κατά τη διάρκεια μιας από τις επισκέψεις της σε ένα νοσοκομείο του Σαν Φρανσίσκο γνώρισε τον Eloesser.
Ο Eloesser έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη σχέση της με τον Ριβέρα. Τον Νοέμβριο του 1940 την έπεισε να συμφιλιωθεί και να παντρευτεί την Κάλο για δεύτερη φορά. «Ο Ντιέγκο σε αγαπάει πάρα πολύ και εσύ τον αγαπάς. Ισχύει επίσης, και το ξέρεις καλύτερα από μένα, ότι εκτός από σένα, έχει δύο μεγάλες αγάπες: 1) τη ζωγραφική 2) τις γυναίκες γενικά. Ποτέ δεν ήταν, ούτε θα είναι μονογαμικός» έγραφε ο γιατρός σε μια από τις επιστολές του προς την Κάλο.
Δεν άντεχε τη γυναίκα του
Η εμπιστοσύνη της Κάλο στον γιατρό της συνέχισε να αυξάνεται και μάλιστα του είπε ότι ζήλευε την Guadalupe Marin, την πρώτη σύζυγο του Ριβέρα και μητέρα των δύο θυγατέρων του.
«Σε παρακαλώ, μη μου θυμώσεις γι’ αυτό που θα σου πω: Σήμερα το πρωί, όταν με κάλεσες στην ομιλία, ήμουν αποφασισμένη να έρθω για να σε κάνω ευτυχισμένο και να σε δω, αλλά όταν έμαθα ότι ο Ντιέγκο κάλεσε στο θεωρείο του τους φίλους αυτής της Marin, την οποία δεν αντέχω, έχασα την επιθυμία να πάω. Προτιμώ να σου μιλήσω ειλικρινά, αφού ξέρω ότι με καταλαβαίνεις και θα με συγχωρέσεις που άλλαξα γνώμη».
Φρίντα και Ντιέγκο / Photo: YouTube
Η Φρίντα στην αιωνιότητα
Οι επιστολές βρίσκονται ανάμεσα σε 30.000 άλλα αντικείμενα που φυλάχθηκαν στο σπίτι της πολύ καιρό μετά το θάνατό της και εκτίθενται σήμερα ανάμεσα σε φωτογραφίες, σημειώσεις, σκίτσα, περιοδικά, βιβλία και ρούχα στο πρώην πατρικό της σπίτι στην Πόλη του Μεξικού και στο Palacio de Bellas Artes, το σημαντικότερο πολιτιστικό κέντρο της χώρας.
Το ογδόντα τοις εκατό του υλικού παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό με αφορμή την εκατονταετηρίδα από τη γέννησή της και περιλαμβάνει μεταξύ τους ακτίνες Χ της σπασμένης πλάτης της Κάλο, ένα εισιτήριο τρόλεϊ και ένα σημείωμα με ένα φιλί με κραγιόν.
*Η Φρίντα Κάλο γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1907 και απεβίωσε στις 13 Ιουλίου 1954, στο Μεξικό.
*Με στοιχεία από theguardian.com
