Αλίμονο αν ο Πέτρος Φιλίππου δεν ‘’συναντούσε’’ στο Καράκας όπου βρίσκεται ως παρατηρητής των εθνικών εκλογών της Βενεζουέλας, τον ανδριάντα του ινδάλματος της λατινικής Αμερικής Σιμόν Μπολιβάρ.
Η εικόνα πλάι στον αδριάντα του «El Libertador» Σιμόν Μπολιβάρ αδιάψευστος μάρτυρας των γραφομένων. Ποιος είναι όμως ο εθνικός ήρωας της Λατινικής Αμερικής;
Ο άνθρωπος που δάνεισε το όνομά του στη Βολιβία, μία μόνο από τις χώρες που απελευθέρωσε από την ισπανική κυριαρχία, δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις.
Ο περίφημος «El Libertador» από πλούσιος γόνος αριστοκρατικής οικογένειας μετατράπηκε σε μπαρουτοκαπνισμένο στρατιώτη και από ηγετική μορφή της λατινοαμερικανικής επανάστασης σε πρόεδρο μια τεράστιας έκτασης!
Ο στρατηγός και πολιτικός Μπολιβάρ, με τη «Θαυμαστή Εκστρατεία» που εγκαινίασε, χάρισε την ελευθερία στην Κολομβία, τη Βενεζουέλα, τον Παναμά, το Περού, τον Ισημερινό και τη Βολιβία, εκμεταλλευόμενος το ευνοϊκό momentum για την ανεξαρτησία της Λατινικής Αμερικής που προέκυψε στις αρχές του 19ου αιώνα.
Κατόπιν, ως πρόεδρος έξι εθνών, προσπάθησε να ιδρύσει ένα ομόσπονδο μόρφωμα στα πρότυπα της Αμερικανικής Επανάστασης με πρόταγμα τον φιλελευθερισμό και τη δημοκρατία, χωρίς να τα καταφέρνει ωστόσο εξαιτίας των εσωτερικών αντιπαλοτήτων και των αντικρουόμενων συμφερόντων.
Ο «Ελευθερωτής» είχε καταφέρει ωστόσο το ακατόρθωτο: να διεκδικήσει την ανεξαρτησία της Νότιας Αμερικής από τη φοβερή και τρομερή ισπανική αυτοκρατορία! Για τις ανάγκες μάλιστα του αγώνα, ο Μπολιβάρ θα διέσχιζε στη ζωή του 123.000 χιλιόμετρα, περισσότερα απ’ όσα οι περίφημοι εξερευνητές Κολόμβος και ντα Γκάμα μαζί…
Ο Simón José Antonio de la Santísma Trinidad Bolívar y Palacios, κατά κόσμο Simón Bolívar, γεννιέται στις 24 Ιουλίου 1783 στο Καράκας της Νέας Γρανάδας (σημερινή Βενεζουέλα). Η αριστοκρατική οικογένειά του ήταν ιδιαίτερα ευκατάστατη, με την πηγή πλουτισμού της να είναι τα πλούσια σε κοιτάσματα μεταλλεία χρυσού και χαλκού που είχε στην κατοχή της. Ο Μπολιβάρ μεγαλώνει λοιπόν μέσα στην απόλυτη χλιδή, αν και αργότερα θα χρηματοδοτήσει τα απελευθερωτικά κινήματα με την περιουσία του.
Μετά το θάνατο των γονιών του, το 1799 μεταβαίνει στην Ισπανία με σκοπό την ολοκλήρωση των σπουδών του. Την εκπαίδευσή του ανέλαβαν σημαντικές προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων ο Σιμόν Ροντρίγκεζ, οι ιδέες του οποίου συνέβαλαν σημαντικά στη μετέπειτα εξέλιξή του.
Η αριστοκρατική καταγωγή του Μπολιβάρ και η οικονομική του άνεση τον έκαναν να μπαινοβγαίνει ανενόχλητα στα μεγάλα σαλόνια της Ευρώπης. Ο ίδιος διατηρούσε προσωπικές σχέσεις με τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Παραβρέθηκε ακόμα και στη στέψη του αυτοκράτορα της Γαλλίας το 1804. Για τα επόμενα τρία χρόνια, περιπλανιέται μεταξύ Λατινικής Αμερικής και Ευρώπης.
Το 1807 επιστρέφει στη Βενεζουέλα εξαιτίας των γεγονότων που κάλπαζαν: ο Ναπολέων είχε ενθρονίσει τον αδερφό του Ιωσήφ στο τιμόνι της Ισπανίας, με τον Μπολιβάρ να προσχωρεί στο κίνημα αντίστασης της Βενεζουέλας που αποζητούσε την ανεξαρτησία της χώρας. Την ώρα που φαινομενικά διαχειριζόταν απλώς την αμύθητη περιουσία του, αυτός οργάνωνε με μεθοδικότητα ομάδες ομοϊδεατών και αναζητούσε την καλύτερη δυνατή μέθοδο πάλης.
Το 1808 λοιπόν θα τον βρει ενεργό μέλος του στρατιωτικού κινήματος της Νότιας Αμερικής. Δύο χρόνια αργότερα, το 1810, το αντάρτικο του Καράκας πετυχαίνει τους σκοπούς του και ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της περιοχής.
Πέρα από τη στρατιωτική του ιδιοφυΐα, που θα χάριζε την ανεξαρτησία στο μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αμερικής, ο Μπολιβάρ είχε και πολιτικό όραμα, το οποίο αποτύπωσε στη συγγραφή του ιδιαιτέρως φιλελεύθερου Συντάγματος της Βολιβίας, στα πρότυπα του αμερικανικού.
Ο ίδιος ήταν υπέρμαχος του διαχωρισμού των εξουσιών, της θρησκευτικής ελευθερίας, του δικαιώματος ιδιοκτησίας και του κράτους Δικαίου, την ίδια ώρα που ήθελε την κεντρική κυβέρνηση περιορισμένη σε εποπτικό ρόλο. Σημαντικός ήταν επίσης ο αγώνας του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε μια εποχή μάλιστα που τέτοιες συζητήσεις ήταν ακόμα στα σπάργανα…
Η ηγετική μορφή της Λατινοαμερικανικής Επανάστασης άφησε για κληρονομιά μια σειρά από ανεξάρτητες δημοκρατίες! Χώρες όπως η Κολομβία, η Βενεζουέλα, το Περού, ο Παναμάς, η Βολιβία και ο Ισημερινός του χρωστούν την ύπαρξή τους.
Το όνειρο του Μπολιβάρ για μια ομόσπονδη δημοκρατία στα πρότυπα της Αμερικανικής Επανάστασης, με τους πολίτες να απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία, δεν θα ευοδωνόταν τόσο εξαιτίας των πολυάριθμων αντικρουόμενων συμφερόντων και των αντάρτικων κινημάτων που ξεσπούσαν όσο και της ανετοιμότητας των καιρών για δημοκρατική διακυβέρνηση.
Θα υποκύψει από φυματίωση στις 17 Δεκεμβρίου 1830.
Στο νεκρικό κρεβάτι, ο Μπολιβάρ ζήτησε από τον υπασπιστή του στρατηγό Ντάνιελ Φλορένσιο Ο’ Λίρι να κάψει το προσωπικό του αρχείο. Ο στρατηγός δεν υπάκουσε κι έτσι τα γραπτά του διασώθηκαν, τροφοδοτώντας με πολύτιμο υλικό τους ιστορικούς.
Στα κείμενά του Μπολιβάρ διαφαίνεται η κλασσική φιλελεύθερη σκέψη του (χωρισμός των εξουσιών, ανεξιθρησκία, δικαίωμα στην ιδιοκτησία και κράτος δικαίου). Ο Μπολίβαρ υπήρξε μέγας θαυμαστής της Αμερικανικής Επανάστασης και λιγότερο της Γαλλικής. Αγαπημένα του βιβλία, τα οποία είχε πάντα μαζί του, το «Πνεύμα των Νόμων» του Μοντεσκιέ και ο «Πλούτος των Εθνών» του Άνταμ Σμιθ.
Ο Σιμόν Μπολίβαρ υπήρξε μία προσωπικότητα παγκοσμίου βεληνεκούς. Λατρεύτηκε ως ήρωας, ως αγνός και ανιδιοτελής πατριώτης, που ανάλωσε την προσωπική του περιουσία για τα ιδανικά της ελευθερίας.
Ποιήματα εγράφησαν προς τιμή του και μνημεία αναγέρθηκαν σε πολλές πόλεις της Αμερικής, ενώ η μνήμη του είναι ζωντανή μέχρι σήμερα. Ο μεγάλος κολομβιανός συγγραφέας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες μας δίνει μια μυθιστορηματική περιγραφή των τελευταίων ημερών της ζωής του στο βιβλίο του «Ο στρατηγός μες στο λαβύρινθό του» (εκδόσεις Λιβάνη), ενώ ο σπουδαίος έλληνας σουρεαλιστής ποιητής Νίκος Εγγονόπουλος έγραψε ένα συγκλονιστικό ποίημα, το οποίο τιτλοφορεί Μπολιβάρ: Ένα ελληνικό ποίημα.
ΥΓ. Στο άλμπουμ φωτογραφιών στα δεξιά, ο Πέτρος Φιλίππου ως τουρίστας στο Καράκας
