Μια δυνατή ομιλία όπως αυτή της κ. Αναστασίας Ευαγγελίου – Ρίζου δημοτικής συμβούλου Μαραθώνα στην ημερίδα για τα «μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» υπό την αιγίδα της UNESCO για την ανάδειξη του Μαραθώνα σε πολιτιστικό τοπίο διεθνούς σημασίας και την ένταξή του στον κατάλογο των μνημείων της, έχει πάντα θέση στο kirkinews άσχετα με το χρόνο που εκφωνήθηκε (τέλος Δεκεμβρίου 2014), όταν επιπροσθέτως δεν έχει δημοσιοποιηθεί έως τώρα.
Ακολουθεί η ομιλία της κ. Ρίζου:
«κ. Πρόεδρε,
Αξιότιμες κυρίες και κύριοι,
Έχω την τιμή να εκπροσωπώ το Δήμο Μαραθώνα, τον ιστορικό δήμο, σε μια σημαντικότατη ημερίδα υπό την αιγίδα της UNESCO για την ανάδειξή του σε Πολιτιστικό Τοπίο διεθνούς σημασίας και την ένταξή του στον κατάλογο μνημείων της.
Σας καλημερίζω και χαιρετίζω την έναρξη των εργασιών αυτής της ημερίδας, μεταφέροντας τους χαιρετισμούς και τις ευχές του Δημάρχου, κ. Η. Ψηνάκη, ο οποίος βρίσκεται εκτός Ελλάδος.
Στηρίζουμε, συμβάλλοντας με ό,τι μας αναλογεί, τη διεθνή προβολή του τόπου μας, έτσι ώστε να τον καταστήσουμε διεθνή προορισμό, φροντίζοντας πρωτίστως για την πολιτιστική και περιβαλλοντική αναβάθμισή του.
Κι εδώ θα τονίσω το διπλό χαρακτήρα της περιοχής ως ιστορικού τόπου και ως φυσικού τοπίου. Είναι γεγονός ότι ο Μαραθώνας είναι μια μικρογραφία της Ελλάδος. Έχει όλες τις προϋποθέσεις να είναι αυτάρκης. Τόπος φορτισμένος από ιστορία και παράδοση, με πλήθος αρχαιολογικών χώρων και πληθώρα μνημείων που εκτείνονται σε βάθος χιλιετιών ξεκινώντας από τη νεολιθική εποχή, πρωτοελλαδική, μεσοελλαδική, μυκηναϊκή, κλασική, ρωμαϊκή, βυζαντινή, σύγχρονη. Μνημεία μοναδικής σημασίας, όπως ο Τύμβος των Μαραθωνομάχων, η αρχαία πόλη του Ραμνούντα, μία από τις καλύτερα διατηρημένες πόλεις της Αρχαιότητας, με τον ξακουστό ναό της Νεμέσεως, το Σπήλαιο του Πανός, το Πύθιο, το Ιερό των Αιγυπτίων θεών στη θέση Μπρεξίζα με το Ρωμαϊκό Βαλανείο, το μεσαιωνικό πύργο της Οινόης και πλήθος άλλων μνημείων και μουσείων. Παράλληλα παρουσιάζει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έως μοναδική βιοποικιλότητα. Έχει να δείξει πάρα πολλές φυσικές ομορφιές, όπως αμμώδεις παραλίες στη σκιά των μεγάλων πεύκων, μήκους άνω των 30χλμ υδροβιότοπους όπου βρίσκουν καταφύγιο σπάνια πτηνά, δάση, λίμνη, σπήλαια, μονοπάτια περιπάτου, γεγονός, άλλωστε, που τον κάνει να εμπίπτει στην προβληματική της Unesco, η οποία ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα τοπία που μπορούν να χαρακτηρισθούν και ως πολιτιστικά, καθ’ ότι οι έννοιες Φύση & Πολιτισμός είναι αλληλένδετα, αφού η πρώτη δίνει το ερέθισμα για ανάλογα πολιτιστικά επιτεύγματα.
Η πεδιάδα του από την αρχαιότητα κιόλας, σύμφωνα με πηγές, ξεχώριζε για τη υγρότητα και την πλούσια βλάστησή της, ενώ μεγάλα μέρη καλλιεργούνταν, ήσαν, μάλιστα εύφορα και η γη χαρακτηριζόταν ως λιπαρά Μαραθών, γεμάτη ελαιόδενδρα, τέμενος βαθύδενδρον ελαιοκόμου Μαραθώνος.
Ο Μαραθώνας είναι παγκόσμια αναγνωρισμένος τόπος, σύμβολο της εδραίωσης της Δημοκρατίας, το μοναδικό γεγονός στην παγκόσμια ιστορία που τιμάται ως ολυμπιακό άθλημα.
Την παγκόσμια φήμη του στα σημερινά χρόνια την οφείλει στο μέγα γεγονός της μάχης μεταξύ Αθηναίων και Περσών, το 490 π.Χ., «τότε που ο Μαραθώνας έγινε λέξη μαγική…». Τότε που, όπως ο Πλάτωνας στον Μενέξενο είχε απλώς συμπεράνει, στον
Μαραθώνα επιβλήθηκε η αρετή (ανδρεία) στο πλήθος και τον πλούτο, δηλ. την κάθε είδους δύναμη των αριθμών.
Τα ελληνικά – ολυμπιακά ιδεώδη της ευγενούς άμιλλας, αγωνιστικότητος, αυτοθυσίας και δημοκρατίας κέντρισαν για άλλη μία φορά το ενδιαφέρον της οικουμένης.
Διαπιστώνουμε διαρκώς ότι ο Μαραθώνας είναι ένας τόπος που ενδιαφέρει διεθνώς και αυτό το ενδιαφέρον θα πρέπει να το αξιοποιήσουμε και να δώσουμε στα ιστορικά μας τοπία τη βαρύτητα και τον σεβασμό που τους αξίζει.
Ωστόσο ο Μαραθώνας είναι μια λέξη που έχει περάσει μεν στο διεθνές λεξιλόγιο, αλλά είναι συνδεδεμένη τελευταία με τον μαραθώνιο δρόμο και είναι γνωστή ακόμα και γι αυτούς που ή δεν ξέρουν ή έχουν ξεχάσει τα ιστορικά στοιχεία της μάχης, ή δεν γνωρίζουν να τον τοποθετήσουν γεωγραφικά.
Πρωταρχικός μας στόχος, λοιπόν, θα πρέπει να είναι να ακουστεί θετικά και με διεθνή απήχηση το όνομα της Eλλάδος, με αφορμή το Μαραθώνα, σε πολιτιστικές, επιμορφωτικές και διπλωματικές εκδηλώσεις. Να γνωρίσουμε στους νέους, που παίρνουν μέρος διεθνώς στους Mαραθωνίους, την ιστορία πίσω από το άθλημα και να τους κάνουμε να ενδιαφερθούν και να επισκεφθούν τον ίδιο τον τόπο. Tαυτόχρονα να ευαισθητοποιήσουμε το ελληνικό κοινό για τη μεγάλη διεθνή πολιτισμική και περιβαλλοντική σημασία του τόπου.
Θα πρέπει να εστιάσουμε στο παρελθόν και το παρόν της περιοχής, από τη θρυλική Μάχη του Μαραθώνα και τον ρόλο της στην επικράτηση της Δημοκρατίας ώς τις απειλές που αντιμετωπίζει σήμερα το εύθραυστο τοπικό οικοσύστημα ― όπως η είσοδος αυτοκινήτων στο πευκόδασος του Σχινιά.
Στο πνεύμα αυτό ήταν και η έκθεση για τον «Mαραθώνα – Πολιτιστικό Tοπίο», «MARATHON: Cultural Landscape / MARATHON: Paysage Culturel» που διοργάνωσε η ΕΛΛΕΤ την άνοιξη που μας πέρασε, με τη συνεργασία της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδος στην UNESCO, στο Παρίσι, στο κεντρικό κτίριο της UNESCO, με την παρουσία της ηγεσίας της UNESCO και μεγάλη συμμετοχή πρέσβεων και προσωπικοτήτων από όλες τις χώρες του κόσμου.
Στην ουσία, αποτέλεσε την πρώτη διεθνή προβολή του Μαραθώνα ως πολιτιστικού συνόλου συνδέοντας το διεθνές όνομά του με τον ιστορικό τόπο με βασικούς άξονες την περιβαλλοντική, ιστορική, πολιτισμική και αθλητική του σημασία, καθώς και την ανθρώπινη δημιουργία σήμερα.
Τίθενται έτσι οι βάσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη με άξονες τον σεβασμό προς το μοναδικό φυσικό του περιβάλλον και τον ιστορικό του χαρακτήρα και απτά ευεργετικά αποτελέσματα για την οικονομία του τόπου και τους κατοίκους.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση η ΕΛΛΕΤ υλοποιεί στον Μαραθώνα και το δίκτυο περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών «Μονοπάτια Πολιτισμού», σε συνεργασία και με τα σχολεία της περιοχής.
Ως Δ/ντρια του 1ου ΓΕΛ Ν. Μάκρης αισθάνομαι περήφανη που με αφορμή το όραμα της κας Λ. Καρρά, ιδρύτριας της ΕΛΛΕΤ, έχω τη δυνατότητα μέσω τέτοιων εκπαιδευτικών & διαδραστικών προγραμμάτων να συμβάλλω στο σχέδιο προβολής & ανάδειξης της δυναμικής του τόπου μας . Ως σχολείο έχουμε υιοθετήσει τη διαδρομή 4 – Μονοπάτι Πολιτισμού – από τον Πύργο της Οινόης ως το Φράγμα.
Ο συνεχιζόμενος μαραθώνιος του Μαραθώνα και οι χιλιάδες μαραθώνιοι που γίνονται σ’ όλον τον κόσμο είναι τελικά ένα θαύμα αντοχής, τιμής και αναφοράς προς βασικές
και πανανθρώπινες αξίες, όπως εξ αρχής τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας, παντοτινά επίκαιρα. Όσο η ανθρωπότητα πιστεύει σ’ αυτά, ο μαραθώνιος του Μαραθώνα και όσα συμβολίζει δεν κινδυνεύουν να διακοπούν. Είναι σίγουρο πλέον ότι «το του Μιλτιάδου τρόπαιον ουκ εά καθεύδειν» ουδένα, ακόμη και την UNESCO και τους επιστήμονες.
Ο τίτλος της ημερίδας σήμερα αντανακλά τη σημασία που προσδίδει η UNESCO στον Μαραθώνα. Μας τιμά η στάση αυτή όχι μόνο ως κατοίκους της περιοχής, αλλά και ως Έλληνες και θα είναι ευχής έργον να καταφέρουμε όλοι μαζί να επαναφέρουμε στο προσκήνιο την άρρηκτη σύνδεση του ονόματος του Μαραθωνίου με την ιστορική τοποθεσία, προωθώντας τον Μαραθώνα ως ιδανικό προορισμό για φυσιολατρικό, περιπατητικό και ιστορικό τουρισμό.
Εκτός αυτών και η τοποθεσία αυτή καθ’ εαυτή συνηγορεί για το θετικό αποτέλεσμα της όποιας προσπάθειας. Ο τόπος απέχει μόλις τριάντα (30) χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας, είκοσι (20) λεπτά από το αεροδρόμιο ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ, σαράντα πέντε (45) λεπτά από το λιμάνι του Πειραιά και με πανεύκολη πρόσβαση από όλα τα σημεία της Ελλάδος.
Ευχαριστούμε την UNESCO και τους διοργανωτές.
Ευχόμαστε καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας και δηλώνουμε ενεργά παρόντες στην υλοποίηση του εγχειρήματος».
