17.3 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

ΑρχικήΑΡΘΡΑΗ ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ – Η ΚΡΙΣΗ ΣΗΚΩΣΕ ΤΟ ΧΕΡΙ

Η ΒΙΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ – Η ΚΡΙΣΗ ΣΗΚΩΣΕ ΤΟ ΧΕΡΙ

Στις μέρες μας βιώνουμε μία κρίση χωρίς προηγούμενο. Κρίση αρχικά οικονομική, κρίση αξιών και εθίμων, κρίση κοινωνική. Πολλές πτυχές της κοινωνίας και της καθημερινότητάς μας έχουν προσβληθεί από την κρίση. Ένα από αυτά είναι και η βία κατά των γυναικών. Χαρακτηριστικά κάποιοι ερευνητές λένε: «Η κρίση σήκωσε το χέρι»

Τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης οι ειδικοί προειδοποιούσαν για τις κοινωνικές επιπτώσεις του φαινομένου. Βία, αύξηση της εγκληματικότητας, άγχος, κατάθλιψη. Όπως δείχνουν νέα στοιχεία και έρευνες, ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα των επιπτώσεων της κρίσης στην ελληνική κοινωνία είναι η αύξηση των κρουσμάτων έμφυλης βίας (βία που κατευθύνεται προς ένα από τα δύο φύλα, κατά βάση προς τις γυναίκες. Επίσης η έμφυλη βία έχει γίνει πιο «ορατή», μέσω της καταγραφής της.

Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία από  το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, ότι το 34% των Ελλήνων γνωρίζει στον περίγυρο ή στη γειτονιά κάποια γυναίκα που έχει πέσει θύμα ενδοοικογενειακής βίας. Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι αυξημένο σε σύγκριση με προηγούμενη μελέτη κατά 12%, ενώ είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ολοκληρωμένα και συγκριτικά δεδομένα για την έκταση και τη φύση της βίας προς τις γυναίκες, διότι οι περισσότερες γυναίκες δεν καταγγέλλουν τη βία που υφίστανται, ούτε ενθαρρύνονται να το κάνουν. Η έλλειψη πλήρων και συγκρίσιμων στοιχείων σ’ αυτό τον τομέα χαρακτηρίζει όλη την Ε.Ε. και όχι μόνο την Ελλάδα. Άρα η όποια αύξηση καταγράφεται αφορά την αύξηση των καταγγελιών που βεβαίως δείχνει μια κάποια πρόοδο σε σχέση με την απονομιμοποίηση της βίας προς τις γυναίκες.

 Η βία κατά των γυναικών είναι η έκφραση της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας στις σχέσεις ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών, που οδήγησε στην κυριαρχία των ανδρών επί των γυναικών και στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, με αποτέλεσμα τη παρεμπόδιση της ανάπτυξής τους.
Επομένως διαχωρίζεται ως ακολούθως:

  • στη βία μέσα στην οικογένεια (ενδοοικογενειακή βία).
  • στη βία γενικά μέσα στην κοινωνία (βιασμός, σεξουαλική κακοποίηση, σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, trafficking/σωματεμπορία).

H βία κατά των γυναικών είναι μεγάλος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και σημαντική αιτία θανάτου και αναπηρίας για τις γυναίκες 16-44 ετών. Σε αναφορά της Παγκόσμιας Τράπεζας εκτιμάται ότι η βία κατά των γυναικών ήταν τόσο σοβαρή αιτία θανάτου και ανικανότητας μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας όσο ο καρκίνος. Πρόκειται για φαινόμενο διαδεδομένο σε όλες τις κοινωνίες και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης, το βαθμό πολιτικής σταθερότητας, το πολιτισμό ή τη θρησκεία.

Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου η Ελληνική Αστυνομία έχει ρόλο καίριο και σημαντικό. Η Ελληνική Αστυνομία είναι ο φορέας εκείνος που συνήθως πρώτος ενεργοποιεί το νομοθετικό πλαίσιο που διαθέτει σήμερα η χώρα μας, για να βοηθήσει την κακοποιημένη γυναίκα, τη γυναίκα θύμα του trafficking, του οργανωμένου εγκλήματος, της ενδοοικογενειακής βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης. Η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών αποτελεί βασική προτεραιότητα της για την Ελληνική Αστυνομία. Πολλές δράσεις οργανώνονται από την ΕΛ.ΑΣ. με σκοπό να βοηθηθεί η κακοποιημένη γυναίκα, να εγγυηθούμε την προστασία της, να ευαισθητοποιήσουμε την κοινωνία απέναντι στο πρόβλημα της. 

Χαρακτηριστικό των ανωτέρω αποτελεί το γεγονός ότι η ενδοοικογενειακή βία, ειδικά μετά την θέσπιση του Ν.3500/06 «Περί ενδοοικογενειακής βίας», είναι ένα από τα βασικά εγκλήματα, στην αντιμετώπιση των οποίων επικεντρώνεται η Ελληνική Αστυνομία. Από την θέσπιση του Νόμου, ειδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια με θέμα την ενδοοικογενειακή βία διοργανώνονται, ειδικό εγχειρίδιο με θέμα την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας έχει αποσταλεί σε όλες τις αστυνομικές υπηρεσίες το 2005 που θεσπίστηκε ο ανωτέρω Νόμος. Επίσης στη Διεύθυνση Ασφαλείας Αττικής λειτουργεί η Υποδιεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος, και ξεχωριστό τμήμα αυτής  αποτελεί το Τμήμα Καταπολέμησης Εμπορίας Ανθρώπων (Anti-trafficking). Επιπλέον  σύμφωνα με το ισχύον σχέδιο Αντεγκληματικής Πολιτικής 2015-2019 ενισχύεται η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Εμπορίας Ανθρώπων (anti-trafficking) , ώστε σε συνεργασία με τον Εθνικό Εισηγητή κ. Μοσκώφ και άλλους συναρμόδιους φορείς να καταρτισθεί και να εφαρμοσθεί ένα περισσότερο αποτελεσματικό σχέδιο δράσης.

Στατιστικά Στοιχεία για την Ελλάδα:

  • Η βία κατά των γυναικών είναι κυρίως υπόθεση ενδοοικογενειακή, καθώς το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση είναι έγγαμες.
  • Από το σύνολο των αλλοδαπών γυναικών – θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, περίπου τέσσερις στις δέκα προέρχονται από τα Βαλκάνια.
  • Η αντίληψη ότι η κακοποιημένη γυναίκα είναι συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και εισοδήματος, δεν επιβεβαιώνεται. 7 στις 10 γυναίκες – θύματα είναι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή και ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης. Το ίδιο ισχύει και για την οικονομική κατάσταση, καθώς 6 στις 10 γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση.
  • Περισσότεροι από τους μισούς δράστες είναι δευτεροβάθμιας ή ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ ένας στους δέκα εκ των δραστών είναι άνεργος.

ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ:

Η βία μέσα στην οικογένεια αποτελεί πρώτιστα, καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι ένα φαινόμενο με δυσμενείς επιπτώσεις σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Επιφέρει αρνητικές συνέπειες στη σωματική και ψυχική υγεία του θύματος, συντελεί στον κοινωνικό αποκλεισμό του, ενώ μπορεί να έχει αρνητικές προεκτάσεις και για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Η παρέμβαση της Αστυνομίας έχει ως κεντρικό άξονα την προστασία των θυμάτων βίας, τη διερεύνηση της τέλεσης αξιοποίνων πράξεων και τη συλλογή των αποδεικτικών στοιχείων της εγκληματικής συμπεριφοράς για την παραπομπή του δράστη στη δικαιοσύνη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την θέσπιση του Νόμου 3500/06 «Περί Ενδοοικογενειακής Βίας», τα 3/4 από το σύνολο των περιπτώσεων ενδοοικογενειακής βίας που καταγγέλλονται σε υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. έχουν ως θύμα γυναίκα ή κορίτσι. Συνεπώς η αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, έχει κυρίως να κάνει με την προστασία των γυναικών από περιστατικά βίας.

Ορισμός της ενδοοικογενειακής βίας

Ως ενδοοικογενειακή βία ορίζεται κάθε είδους σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βία που ασκείται σε βάρος του θύματος από τον πρώην ή νυν σύζυγο ή σύντροφο, καθώς και από μέλη της οικογένειας του.

Κύριες εκφάνσεις της ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί η βία μεταξύ συζύγων ή συντρόφων, οι επιθέσεις εφήβων προς τους γονείς, η κακοποίηση και εκμετάλλευση ανήλικων ή ηλικιωμένων μελών της οικογένειας.

Η βία μέσα στην οικογένεια μπορεί να εμφανίζεται με μορφές όπως είναι η ψυχολογική βία, η οικονομική εκμετάλλευση, η σωματική και η σεξουαλική κακοποίηση. Η ενδοοικογενειακή βία περιλαμβάνει, συνήθως, πέραν της προσβολής της προσωπικότητας του θύματος, μια σειρά αδικημάτων (εξύβριση, παράνομη βία, απειλή, παράνομη κατακράτηση, σωματική βλάβη, υφαίρεση, βιασμό, αιμομιξία, σωματεμπορία κ.λπ.), που προβλέπονται και τιμωρούνται από τις διατάξεις του ποινικού μας δικαίου.

Από τις πιο συνηθισμένες μορφές ενδοοικογενειακής βίας είναι αυτή που εκδηλώνεται από τον (πρώην ή νυν) σύζυγο ή σύντροφο προς τη σύζυγο ή σύντροφο αντίστοιχα.

Η αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας

Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα σύνθετο κοινωνικό φαινόμενο. Παρατηρείται σε όλες τις χώρες, σε όλες τις κοινωνικοοικονομικές τάξεις και ηλικίες. Μπορεί να χαρακτηριστεί ως ‘‘σκοτεινό’’ φαινόμενο, καθόσον δύσκολα γνωστοποιείται στο ευρύτερο περιβάλλον.

Για την αντιμετώπιση του φαινόμενου αυτού απαιτούνται συντονισμένες και εξειδικευμένες δράσεις σε πολλά επίπεδα και όχι μόνο στο πλαίσιο της άσκησης των αστυνομικών αρμοδιοτήτων.

Οι στόχοι της αστυνομικής παρέμβασης στις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας

• Η προστασία και η ασφάλεια του θύματος.

• Ο σεβασμός του δικαιώματος αυτοδιάθεσης και των επιλογών του θύματος.

• Η αντιμετώπιση του προβλήματος με βάση τους δικονομικούς κανόνες, εφόσον καταγγέλλονται ή διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα.

Ο Αστυνομικός κατά τον χειρισμό μιας υπόθεσης ενδοοικογενειακής βίας απαιτείται να επιδείξει: σοβαρότητα,  υπομονή, ευαισθησία, αμεροληψία, αντικειμενικότητα, διακριτικότητα και απόλυτη εχεμύθεια.

Ο Αστυνομικός που αναλαμβάνει τον χειρισμό μίας τέτοιας υπόθεσης οφείλει να τηρεί επακριβώς τους κανόνες του Κώδικα Αστυνομικής Δεοντολογίας.

Η ιδιαιτερότητα του ρόλου της Αστυνομίας στην αντιμετώπιση της κακοποίησης των γυναικών

Ο ρόλος της Αστυνομίας στην αντιμετώπιση της κακοποίησης των γυναικών θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντικός.

Συγκεκριμένα η Αστυνομία καλείται να λειτουργήσει κατά τέτοιο τρόπο, ώστε το θύμα να αισθανθεί αμέσως ασφάλεια και προστασία.

εγκλημάτων Νομοθεσίας περί Ενδοοικογενειακής Βίας στην επικράτεια, τα έτη 2014-2015

ΕΤΗ

ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ

ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

ΔΡΑΣΤΕΣ

ΘΥΜΑΤΑ

ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΛΛΗΦΘΕΝΤΕΣ

ΗΜΕΔΑΠΟΙ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

 

ΗΜΕΔΑΠΟΙ

ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

2014

3.512

 

3.859

1.523

3.365

494

3.914

3.354

560

2015

3.572

1,71%

3.851

1.580

3.360

491

3.902

3.343

559

 

τελεσμένων Ανθρωποκτονιών με αιτία την Ενδοοικογενειακή Βία  στην επικράτεια, τα έτη 2014-2015

 

 

ΕΤΗ

ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ                      

ΘΥΜΑΤΑ (γυναίκες)

ΘΥΜΑΤΑ    (άνδρες)

ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ %

 

 

2014

17

12

7

70%

 

 

2015

16

11

5

68,75%

 

                

          

TRAFFICKING

H εμπορία ανθρώπων, με σκοπό τη σεξουαλική ή οικονομική εκμετάλλευση, αποτελεί μια σύγχρονη μορφή δουλεμπορίου, που αναπτύσσεται ραγδαία, ως μια μορφή διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος, με θύματα άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η εμπορία ανθρώπων αποφέρει παγκόσμια τα μεγαλύτερα κέρδη για τους εγκληματίες, μετά το παράνομο εμπόριο όπλων και ναρκωτικών. Η εμπορία ανθρώπων είναι αναμφίβολα ένα πολυσύνθετο κοινωνικό, νομικό και αστυνομικό πρόβλημα. Η αντιμετώπισή του απαιτεί συνεργασία, συνδυασμένες και συντονισμένες πολυτομεακές δράσεις, που πρέπει να εφαρμόζονται με συνέπεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Η μέχρι σήμερα εμπειρία δείχνει ότι πρόκειται για μια καλά οργανωμένη εγκληματική δραστηριότητα με διεθνικές προεκτάσεις, η πρακτική εκτύλιξη των οποίων έχει άμεσες και έμμεσες συνέπειες, αφενός στις χώρες προέλευσης – διέλευσης και αφετέρου στις χώρες εκμετάλλευσης, αποφέροντας τεράστιο οικονομικό όφελος.

Τα υψηλά κέρδη εγκληματικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην εμπορία ανθρώπων, συχνά διοχετεύονται σε νομότυπες δραστηριότητες, που χρησιμοποιούνται ως “βιτρίνα” για τη νομιμοποίησή τους.

Σήμερα, σύμφωνα με τις υπάρχουσες επίσημες Εκθέσεις και τις εκτιμήσεις απειλής, η εμπορία ανθρώπων καταγράφεται ως 3η κατά σειρά οργανωμένη μορφή εγκληματικής δραστηριότητας, μετά την εμπορία των όπλων και ναρκωτικών.

Η καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, κυρίως γυναικών και παιδιών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση αποτελεί πολιτική προτεραιότητα, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται, για την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και πολύ-τομεακής στρατηγικής, με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων – Μ.Κ.Ο., Κοινωνικών Υπηρεσιών, Δικαστικών και Αστυνομικών Αρχών και Υπηρεσιών μετανάστευσης, αποβλέποντας στην εξάλειψη του φαινομένου.

Η Χώρα μας λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αλλά και ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί τόσο Χώρα ¨ενδιάμεσο¨ όσο και Χώρα ¨προορισμός¨ για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων. Οι δράστες εκμεταλλευόμενοι την ευάλωτη κοινωνική θέση και τη δεινή οικονομική κατάσταση των (πιθανών) θυμάτων, με ψευδείς υποσχέσεις καταφέρνουν να αποσπάσουν την συναίνεσή τους και ακολούθως να μεταφέρουν αυτά στον τόπο εκμετάλλευσης.

Κατά την εξέλιξη των σταδίων της εμπορίας ανθρώπων (στρατολόγηση – διακίνηση – εκμετάλλευση), διαπράττονται από τους διακινητές παρεμφερή αδικήματα, όπως ¨διευκόλυνση παράνομης εισόδου στη Χώρα¨, ¨πλαστογραφίες¨, ¨υφαρπαγή ψευδών βεβαιώσεων¨ κτλ, από τα οποία καταδεικνύεται αφενός ο τρόπος δράσης των δραστών και αφετέρου η πολύ- παραγοντικότητα του φαινομένου της εμπορίας ανθρώπων.

 

ΕΜΠΟΡΙΑ  ΑΝΘΡΩΠΩΝ

2 0 1 4

ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

36

 

ΘΥΜΑΤΑ

2 0 1 4

ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ

ΑΡΡΕΝ

ΘΗΛΥ

ΘΥΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝ ΦΥΛΟ

10

54

ΘΥΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ

64

Θύματα γυναίκες: 84%

ΕΜΠΟΡΙΑ  ΑΝΘΡΩΠΩΝ

2 0 1 5

ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

32

 

ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ

2 0 1 5

ΘΥΜΑΤΩΝ

ΑΡΡΕΝ

ΘΗΛΥ

ΘΥΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΑ ΦΥΛΟ

17

33

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ

50

 

Θύματα γυναίκες: 66%

Κυρίες και κύριοι,

  Νομίζω ότι τα προαναφερόμενα και μόνο αποδεικνύουν την σημασία που δίνει η Ελληνική Αστυνομία στο φαινόμενο της αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών.

Ως Ελληνική Αστυνομία έχουμε χρέος και ευθύνη να αντιδρούμε απέναντι στο πρόβλημα. Είναι χρέος που υπαγορεύεται από τον πολιτισμό, τη δημοκρατία και τους θεσμούς της χώρας.

Οφείλουμε λοιπόν να σταθούμε δίπλα στην κακοποιημένη γυναίκα, να αφουγκραστούμε το πρόβλημά της, να δώσουμε λύσεις, να προτείνουμε λύσεις. Να ενθαρρύνουμε την καταγγελία στη βαρβαρότητα, να εγγυηθούμε την προστασία, την ασφάλεια, το ενδιαφέρον.

Να αναδείξουμε τη φιλοσοφία της Ελληνικής Αστυνομίας στο θέμα της εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών. Να δηλώσουμε ότι είμαστε δίπλα στις γυναίκες αυτές και να τις προτρέψουμε “να  μιλήσουν τώρα”.

Σετικά άρθρα
Creative People

Τελευταία Νέα