Η κοινωνία στα όρια της.
Η χώρα καταρρέει.
Η Ευρώπη έτοιμη να εκραγεί.
Το μεταπολεμικό σύστημα ειρηνικής συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών αποδεικνύεται ελαττωματικό. Ξανά η ευρωπαϊκή ισορροπία δυνάμεων διαταράσσεται. Ξανά ο ισχυρότερος καθορίζει τον νόμο.
Το 2016 είναι μια χρονιά ιστορική, μια χρονιά κατάρρευσης 3 βασικών ονείρων ή κατά άλλους, μύθων της Ευρώπης :
1. Η Ευρώπη της Δημοκρατίας
Αποδείχτηκε ότι μια Ευρωπαϊκή Ένωση που αν ξεχώριζε για την προσήλωσή της στις βασικές αρχές της αστικής φιλελεύθερης δημοκρατίας μπορεί να ανέχεται
(κατ´ ελάχιστον, αλλά μπορεί να είναι και χειρότερα τα πράγματα…) την Πολωνία που γράφει Συνταγματικές ελευθερίες στα παλιά της τα παπούτσια, την Ουγγαρία που παραδίδει μαθήματα ολοκληρωτισμού και να θεωρεί ισότιμο συνομιλητή τον Ερντογάν των 60000 συλλήψεων, της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και της “ετσιθελικής” εισβολής στην Συρία. Μια ευρωπαϊκή δημοκρατία που μάλλον έχει γίνει αλά κάρτ και δεν θυμίζει σε τίποτε την πορεία της μέχρι και την δεκαετία του ’90 με Κολ, Ντελόρ και τους λοιπούς ηγέτες.
2. Η Ευρώπη της αλληλεγγύης
Της ποιας; Αυτό έχει καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο στην Ευρώπη. Όταν μέσα σε ένα βράδυ πλείστα όσα κράτη μέλη αποφάσισαν ότι η δική τους ασφάλεια είναι πιο σημαντική από τα οράματα της Ενωμένης Ευρώπης και έχτισαν φράχτες, έκλεισαν σύνορα, έκαναν την Ελλάδα αποθήκη ψυχών και …ανέστειλαν την Σένγκεν (δηλαδή, βασικές ελευθερίες των συνθηκών της ΕΕ). Όχι, δεν είναι η οικονομική κρίση που έδειξε έλλειψη αλληλεγγύης. Αντίθετα, η εθνική πολιτική σκοπιμότητα για την απόφυγη εκλογικής ήττας έβαλε το μικροκομματικό συμφέρον κάθε ευρωπαΐου
πρωθυπουργού πάνω από το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον.
3. Η Ευρώπη των δικαιωμάτων
Εδώ είναι και το χειρότερο απ´ όλα: με πρόσχημα την αντιμετώπιση της τρομοκρατικής απειλής, η ΕΕ υπέγραψε και νομοθέτησε άρση δικαιωμάτων των πολιτών ενώ παράλληλα επένδυσε κάτι ψίχουλα σε μια “χλωμή” πολιτική κοινής δράσης εναντίον της τρομοκρατίας. Και δικαιώματα χάθηκαν και βόμβες συνέχισαν να σκάνε. Αν και έγινε πολύ κακό για το τίποτε, η ΕΕ συνεχίζει να τραυματίζει την συνολική της εικόνα χωρίς να έρχεται ένα αποτέλεσμα που να τεκμηριώνει
έστω κατ´ ελάχιστο τις “νοθευμένες” αρχές της. Αφήνω στην άκρη την νομοθετική τραγωδία του Ευρωπαϊκού Ασύλου.
Με βάση όλα αυτά η απάντηση στο αίτημα για εμβάθυνση της ενοποίησης στην ΕΕ πρέπει να είναι ένα μεγάλο όχι, αυτήν την χρονική στιγμή. Δεν αισθάνομαι ότι έχουμε κοινή πορεία ούτε με την Πολωνία, ούτε με την Ουγγαρία, ούτε με την ακροδεξιά στην Αυστρία, ούτε με την Λεπέν που έρχεται στην Γαλλία. Φοβάμαι ότι αν προχωρήσουμε τώρα στην διαδικασία που προτείνουν οι Γερμανοί, θα παγιδευτούμε σε μια Ευρώπη ξένη προς τα συμφέροντα του λαού μας. Η σημερινή συνθήκη είναι υπερ-αρκετή για την διατήρηση των δεσμών μας.
Για όσους δε πιστεύουν ότι η οικονομική μας κρίση δεν συνδέεται με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, κοιμούνται ύπνο βαθύ. Ίσως ήρθε η ώρα για μια εξωτερική πολιτική ενεργή, εκτός κομματικών γραμμών και σε σύγκρουση με κάποια στερεότυπα του παρελθόντος. Στις επόμενες δεκαετίες καλούμαστε να επιβιώσουμε στο γεωπολιτικό γίγνεσθαι και ο αγώνας θα είναι σκληρός. Σε ένα κακό σενάριο ακόμη και η παρούσα οικονομική κρίση μπορεί να αποδειχθεί ένας απλός πονοκέφαλος! Ο εγκλωβισμός μας σε γεωπολιτικές προτεραιότητες μιας ενιαίας Ευρώπης που θα θυμίζει το 1914, ή το 1936 δεν είναι το φάρμακο. Αντίθετα η διατήρηση των συνθηκών ως έχουν είναι υπεραρκετή να καλύψει κάποιες εκ των ανησυχιών μας.
