Η περίοδος που διανύουμε είναι σίγουρα η πιο δύσκολη για τη τοπική αυτοδιοίκηση. Οι πόροι έχουν μειωθεί πάνω από 50 % για διαφόρους λόγους και οι υποχρεώσεις αυξάνονται συνεχώς. Η οικονομική αυτοτέλειά τους σχεδόν ανύπαρκτη και η διαχειριστική τους δυνατότητα απολύτως ελεγχόμενη.
Οι προϋπολογισμοί συντάσσονται καθοδηγούμενοι από το οικονομικό παρατηρητήριο με αυστηρές και απόλυτες οδηγίες. Το αποτέλεσμα είναι, καμία δυνατότητα ουσιαστικών έργων, νέων υποδομών και επενδύσεων. Οι σημερινές Δημοτικές αρχές, πλην απειροελάχιστων εξαιρέσεων παίζουν ένα ρόλο διαχειριστή στο «ό, τι υπάρχει σε δομές, δράσεις, χώρους και όσο αντέξουν». Δήμοι ακόμα και «πράσινοι», αντιμετωπίζουν λειτουργικά προβλήματα ουσίας, λόγω του δαιδαλώδους τρόπου έμμεσου ή άμεσου ελέγχου τους.
Ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ο.Τ.Α. σήμερα είναι η εύρεση κεφαλαίων για τη βιωσιμότητα θεσμικών και απαραίτητων κοινωνικών δράσεων που αφορούν τη πρόνοια, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι, σε πρόσφατο συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Θράκη, ο αθλητισμός και ο πολιτισμός ορίστηκαν ως παράγοντες κοινωνικής συνοχής.
Ο αθλητισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη καθημερινότητα σχεδόν όλων των κατοίκων και είναι ένα στοιχείο που πρέπει να ενισχυθεί με κάθε μέσο και τρόπο. Ο αθλητισμός και ο πολιτισμός σε συνάρτηση με τη κοινωνική πρόνοια ενός Δήμου μπορούν να αποτελέσουν πυλώνες στήριξης και εμψύχωσης των συνανθρώπων μας, αναδεικνύοντας τα θετικά στοιχεία που θα τους επιτρέψουν να αντλήσουν δύναμη και ελπίδα για το μέλλον. Η πολιτιστική ταυτότητα κάθε κοινωνίας βασίζεται και στην αθλητική της επάρκεια, τόσο στις υποδομές, όσο και στο ανθρώπινο δυναμικό. Σήμερα ο αθλητισμός αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία ίσως ενοποιητικά στοιχεία της Ελληνικής κοινωνίας. Προσφέρει δυνατές συγκινήσεις, υψηλά συναισθήματα, προάγει τη συνεργασία και την ομοψυχία. Όλα δηλαδή όσα είναι ουσιώδη για μια κοινωνία με υψηλό πολιτιστικό επίπεδο. Αποτελούν μαζί συγκοινωνούντα δοχεία, σε μια κοινωνία που σήμερα έχει όσο ποτέ άλλοτε ανάγκη για υγιείς θεσμούς, οι οποίοι να στηρίζονται στην ανθρώπινη θέληση και προσπάθεια!
Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς ιεραρχούνται οι ανάγκες ενός Δήμου. Είναι δηλαδή σήμερα ο πολιτισμός, ο αθλητισμός και η πρόνοια όσο αναγκαία είναι η καθαριότητα; Όσο αναγκαίος είναι ο ηλεκτροφωτισμός; Έχουμε χρέος να είμαστε κοντά στον πολίτη και ο πολιτισμός αποτελεί μια τέτοια ιστορία. Ο αθλητισμός είναι προϋπόθεση και η πρόνοια τεράστια ανάγκη. Αν εμείς δεν καταφέρουμε να κρατήσουμε αυτές τις δομές που δίνουν ανάσα σε μικρούς και μεγάλους, τότε σίγουρα έχουμε ξεχάσει το θεσμικό ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις πραγματικές ανάγκες τις κοινωνίας. Δεν είναι λοιπόν εκ του περισσού, δεν είναι ούτε καν πολυτέλεια να κρατηθούν αυτές οι δομές, είναι επιτακτική και ανθρώπινη ανάγκη!
Σχεδιασμός, στοχευόμενες δράσεις, εξοικονόμηση πόρων, αλλά και ανταποδοτικότητα χώρων και δράσεων είναι εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιηθούν προς όφελος όλων. Η κοινωνία μας σήμερα έχει χάσει πολλά, δεν έχει περιθώρια να χάσει και άλλα. Ο αθλητισμός, ο πολιτισμός και η πρόνοια αποτελούσαν, αποτελούν και θα αποτελούν αγαθά υψίστης σημασίας!
Βασίλης Σπαντούρος
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής
