Η κρίση που έχει προέλθει από τον Covid-19 για πολλούς αποτελούσε ένα γεγονός αναμενόμενο, είτε γιατί η φύση επαναλαμβάνεται είτε γιατί οι κύκλοι και οι καμπύλες της οικονομίας έδειχναν ότι η ώρα της κρίσης πλησίαζε. Η άνοιξη του 2020 θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη όλων μας όχι για άλλη μια πασχαλινή έξοδο προς τα χωριά και για τις συζητήσεις μας ως προς το πού και πότε θα σουβλίσουμε τον οβελία, αλλά ως το διάστημα που ο άνθρωπος κλήθηκε, στο εδώ και τώρα, σε πραγματικό χρόνο, να διαχειριστεί υπαρξιακά ζητήματα, όπως την ελευθερία και τον θάνατο.
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει μάθει να θεωρεί τον εαυτό του επιτυχημένο με βάση το πόσο πολλές εμπειρίες, πόσες γνώσεις, πόση εξοικείωση με την τεχνολογία έχει, πόσο πολλές πληροφορίες συγκεντρώνει. Διαβάζει διαγώνια τις ειδήσεις στο διαδίκτυο για να έχει την πληροφορία και στη συνέχεια να τη διαχειριστεί. Η πληροφορία είναι δύναμη. Μέχρι τώρα· γιατί στην κρίση που περνάμε σήμερα η πληροφορία δεν αρκεί, αφού δεν περιέχει το στοιχείο της λήξης.
Με την εμφάνιση του κορονοϊού όλα τίθενται υπό διαπραγμάτευση, καθώς η πληροφορία είναι κοινή, η ύπαρξη του ιού και η συνθήκη του εγκλεισμού, την οποία αυτός επιτάσσει, είναι ίδια για όλους μας. Η πληροφορία για το φάρμακο που χρησιμοποιείται στην Ουχάν είναι η ίδια που φτάνει στην Μπουρκίνα Φάσο, στο Παρίσι και την Ελλάδα. Πού έγκειται η διαφορά; Πώς μπορεί κάποιος να σταθεί απέναντι σε αυτή την παντοδυναμία του απρόβλεπτου, αυτό που ο απλός λαός ονομάζει «τύχη», και στο γεγονός ότι κανείς ουσιαστικά δεν μπορεί να προβλέψει πότε αυτή η κατάσταση θα τελειώσει;
Το ευμετάβλητό της, πρώτον. Η θεωρία των συστημάτων υποστηρίζει ότι για να διατηρηθεί η σταθερότητα του συστήματος πρέπει να υπάρχει συνεχής αλλαγή.
Η προσαρμοστικότητά μας, δεύτερον. Αυτή είναι ένα άλλο όπλο που έχουμε στη φαρέτρα μας.
Ο καθένας μας βιώνει διαφορετικά τη συνθήκη του εγκλεισμού. Η εμπειρία του εγκλεισμού στο σπίτι είναι για τον καθένα μας διαφορετική κι αυτό είναι κάτι που είναι καλό να το έχουμε κατά νου.
Ο άπλετος χρόνος που έχει προκύψει από την επιβράδυνση των πάντων στη ζωή μας και από την παραμονή μας μέσα στο σπίτι, μαζί με τη συμβίωση με τους δικούς μας «άλλους», δημιουργεί τη συνθήκη να σχετιστούμε, να συγχρονιστούμε ή και να αποχωριστούμε. Ο υποχρεωτικός εγκλεισμός όλων μας βιώνεται διαφορετικά από τον γέροντα, που έτσι και αλλιώς ζούσε αποτραβηγμένα και διαφορετικά από τον έφηβο, για τον οποίο η επαφή με τους φίλους είναι πρωταρχική προτεραιότητα. Πώς θα μπορούσαμε να συμβιώσουμε αρμονικά με τον εαυτό μας και, κατ’ επέκταση, με τους άλλους, μέσα σε αυτή την κατάσταση;
- Αρχικά πρέπει να μη λησμονήσουμε ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό να έχουμε διακυμάνσεις στη διάθεσή μας και να αισθανόμαστε μελαγχολία, θλίψη και άγχος – εξάλλου η κατάσταση που ζούμε έχει αυξημένο άγχος. Προσανατολίστε το μυαλό σας σε σκέψεις θετικές, ευχάριστες, βοηθήστε το να ξεφύγει για λίγο από την κατάσταση του εγκλεισμού, ταξιδεύοντας με ένα βιβλίο, μια ταινία, λίγη μουσική.
- Το γεγονός (ο εγκλεισμός) είναι ίδιο για όλους μας αλλά ο τρόπος που το βιώνει ο καθένας μας διαφορετικός. Πρέπει να έχουμε κατά νου να μη σχετιζόμαστε μόνο με βάση το πώς εμείς το βιώνουμε αλλά να έχουμε αυξημένη ενσυναίσθηση, σεβασμό στο πώς ο άλλος το βιώνει.
- Τηρήστε χωρίς καταναγκασμό μια καθημερινή ρουτίνα σωστής διατροφής, γυμναστικής και κοινωνικής επαφής με αγαπημένους ανθρώπους μέσω τηλεφώνου, email, skype κτλ. Σύμφωνα με έρευνες, η υιοθέτηση μιας καθημερινής ρουτίνας εξασφαλίζει μια αίσθηση ασφάλειας, ελέγχου μέσα στον χρόνο.
- Αναζητήστε την εξοικείωση με τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, γιατί η εξοικείωση δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας που είναι χρήσιμο στην περίοδο αυτή και η μετάδοσή της μας διατηρεί σε μια αλληλεπίδραση με τους άλλους. Ζητήστε από τους νεότερους της οικογένειας να σας βοηθήσουν να χειρίζεστε εφαρμογές που επιτρέπουν τη διαδικτυακή επικοινωνία.
- Βάλτε ένα όριο στην ενασχόληση και την πληροφόρηση σχετικά με την πανδημία, μην υιοθετείτε συμπεριφορά «τζάνκι», εμμονής. Εμπιστευτείτε τις επίσημες πηγές πληροφόρησης.
- Ξαναθυμηθείτε τις δεξιότητες που έχετε επιστρατεύσει στο παρελθόν για να αντιμετωπίσετε άλλες κρίσεις που σας έχουν συμβεί. Πολλές φορές οι «άγκυρες» που μας βοήθησαν στο παρελθόν να ξεπεράσουμε δύσκολες καταστάσεις αποδεικνύονται εκ νέου χρήσιμες στο παρόν. Αφού έχουμε τη δεξιότητα, ας τη θυμηθούμε. «Όταν κάποιος έχει μάθει ποδήλατο ποτέ δεν το ξεχνά…»
Ας δούμε την κρίση αυτή σαν μια ευκαιρία να πάρουμε μια «ανάσα» από την καθημερινότητα –μια ανάσα την οποία, συμβολικά, μας χαρίζει ο κορονοϊός που συνοδεύεται από συμπτώματα δυσκολίας στην αναπνοή– και ας δώσουμε το «φιλί της ζωής».
Αρετή Βεργούλη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Εθνικής Αντιστάσεως 17, Βριλήσια
Τηλ.: 2106832699
Κινητό: 6957832202
