Χθες Σάββατο 28 Νοεμβρίου, στον πολυχώρο «Δεσμοί Ελλήνων» (Πασαλίδη 29, Κάτω Τούμπα, περιοχή Αγ. Φανουρίου) πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα «Οι Γκαγκαούζοι της Μολδαβίας» με ομιλητές τον πατέρα Κωνσταντίνο Βλέτση και το ερευνητή Νίκο Ταπούρη.
Ποιοι είναι οι Γκαγκαούζοι;
«Οι Γκαγκαούζοι είναι τουρκόφωνοι ορθόδοξοι χριστιανοί με βαλκανικά πολιτισμικά και φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά. Αρχίζουν να εμφανίζονται σταδιακά στις ιστορικές αναφορές μόνο μετά τα μέσα του 18ου αιώνα ζώντας σε τρεις περιοχές στο ανατολικό τμήμα της χερσονήσου των Βαλκανίων, οι οποίες από τον 14ο αιώνα αποτελούσαν τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η πρώτη και σημαντικότερη είναι η Δοβρουτσά, όπου εμφανίστηκαν να κατοικούν κυρίως στα εδάφη ανάμεσα στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας και τις πόλεις Βάρνα, Προβάτια, Σούμεν, Σιλίστρια και Κωνστάντσα. Η δεύτερη είναι η Θράκη, στην οποία κατοικούσαν στη μεγάλη τους πλειοψηφία στο ανατολικό της τμήμα, κυρίως στα εδάφη ανάμεσα στις πόλεις Αδριανούπολη, Σαράντα Εκκλησιές, Μπαμπαεσκί και Μακρά Γέφυρα, καθώς και πολύ λίγοι στο δυτικό της τμήμα, σε μερικά σημεία γύρω από την Κομοτηνή. Η τρίτη είναι η Μακεδονία, στην οποία εμφανίστηκαν να ζουν στην εγκαταλελειμμένη πια σήμερα κωμόπολη της Ζίχνης και σε ορισμένα σημεία γύρω από αυτή.
Το σίγουρο είναι ότι τα παραδοσιακά πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Γκαγκαούζων και οι σχετικές ιστορικές ενδείξεις που διαθέτουμε, δείχνουν ότι κατά την εμφάνισή τους μετά τα μέσα του 18ου αιώνα στο ιστορικό προσκήνιο, αποτελούσαν ένα φυσικό κομμάτι του υπόδουλου στους Οθωμανούς ορθόδοξου μεταβυζαντινού κόσμου. Σε αυτό το πλαίσιο ήταν επόμενο όλοι σχεδόν οι Γκαγκαούζοι που δεν μετανάστευσαν στην Ρωσική αυτοκρατορία […] να ακολουθήσουν, μετά τις αρχές του 19ου αιώνα και την έναρξη της εποχής διαμορφώσεως των σύγχρονων εθνικών ιδεολογιών και ταυτοτήτων, τον δρόμο του μετασχηματισμού του μεταβυζαντινού κόσμου στον σύγχρονο Ελληνισμό. Έτσι, στην πορεία του 19ου αιώνα και ενώ ζούσαν ακόμα μέσα στα όρια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, δημιούργησαν με δικές τους δαπάνες ελληνικά σχολεία και σωματεία στις κοινότητές τους, και διατήρησαν την χρήση της ελληνικής γλώσσας στις εκκλησίες τους. Επίσης, παρέμειναν πιστοί στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως».
Από το βιβλίο του Νίκου Λουκά «Δημοτικά τραγούδια και διηγήσεις των Γκαγκαούζων της Μολδαβίας και της Ουκρανίας».
