Ο αρχαιολογικός χώρος της Ραφήνας, εφαπτόμενος της Λεωφόρου Φλέμινγκ, πήρε ξανά ζωή απ’ την ομάδα αριστούχων φοιτητών αρχαιολογίας του καθηγητή ΕΚΠΑ κου Στέλιου Κατάκη, ο οποίος συνεχίζει την ανασκαφή του χώρου.
Τη δεκαετία του ’70, τον περασμένο αιώνα δηλαδή, με αφορμή έργα της τότε κοινότητας Ραφήνας, βρέθηκαν τυχαία λείψανα ενός αρχαίου οικοδομικού συγκροτήματος. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία που κλήθηκε αποκάλυψε ένα σύμπλεγμα δωματίων καταρχήν λουτρικού χαρακτήρα και στη συνέχεια φρόντισε να απαλλοτριώσει τον χώρο.
Σχεδόν 45 χρόνια μετά, το μνημείο έμενε ξέφραγο με ότι αυτό συνεπάγεται. Αρχές της 10ετίας του ’90 ιδιοκτήτες γειτονικών σπιτιών που κτίστηκαν εκείνη την εποχή και αναγνώρισαν την αρχαιολογική αξία του χώρου, παρενέβησαν ώστε να κλειστεί ο χώρος με συρματόπλεγμα. Εν τούτοις το μνημείο βρισκόταν σε κίνδυνο ως προς την περαιτέρω διατήρησή του.
Το 2012 η τότε Β’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Αττικής αποφάσισε να συνεργαστεί με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, οπότε 2013 ξεκίνησε συστηματική ανασκαφική έρευνα στο πλαίσιο προγράμματος συνεργασίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής (ΕφΑΑνΑτ).
Η ανασκαφή ξεκίνησε με πενιχρές πιστώσεις και βασίστηκε κυρίως σε δύο αρχαιολόγους που έδωσαν την ψυχή τους στο εγχείρημα: τον καθηγητή της Ρωμαϊκής Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, Στέλιο Κατάκη και τον Βαγγέλη Νικολόπουλο Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής στην εταιρεία Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η αρχαιολογική σκαπάνη παρ’ όλο τον περιορισμένο χρόνο εργασιών, έφερε στο φως πολλά ενδιαφέροντα ευρήματα, μεταξύ αυτών μια λεκάνη ελαιοτριβείου, μοναδική στο είδος καθώς φέρει επιγραφή της δωρήτριας.
Η φετινή ανασκαφική περίοδος θα διαρκέσει τρεις εβδομάδες κι ελπίζεται να φέρει στο φως κι άλλα ενδιαφέροντα ευρήματα που θα δώσουν στοιχεία σχετικά με τον αρχαίο δήμο Αραφήνος, το όνομα που εκφράζει την ονομασία της Ραφήνας.
Επίσκεψη Ανδρέα Βασιλόπουλου
Τη Δευτέρα 5 Αυγούστου ξεκίνησε η φετινή ανασκαφική περίοδος με αρκετά μεγάλη ομάδα φοιτητών, καθώς φέτος θα διαρκέσει τρεις εβδομάδες κι όχι τέσσερις κατά τις οποίες οι φοιτητές χωρίζονταν σε δύο ομάδες.
Ο Ανδρέας Βασιλόπουλος επισκέφτηκε την ανασκαφή με προτάσεις ανάδειξης του μνημείου. Άλλωστε όπως υπενθύμισε ο κος Νικολόπουλος, τόσο ο ίδιος όσο και ο κος Κατάκης, τον γνώριζαν από παλιά όταν υπήρξε συνάντηση με την κα Χαρτίδου, σύζυγο του κου Βασιλόπουλου, για κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης, γεγονός που ξάφνιασε ευχάριστα τον Ανδρέα.
Όπως είπε ο ίδιος στους δύο αρχαιολόγους, στη δική του διοίκηση ο δήμος πρόκειται να βοηθήσει στην ταχύτερη ολοκλήρωση του έργου, εντάσσοντας το μνημείο στο ευρύτερο αναπτυξιακό πρόγραμμα του δήμου. Η ενέργεια αυτή όχι μόνο θα ολοκληρώσει το συγκεκριμένο ανασκαφικό έργο σε σύντομο διάστημα, αλλά θα αναδείξει την ταυτότητα της πόλης, δημιουργώντας επισκέψιμα αξιοθέατα σε διάφορα σημεία του δήμου Ραφήνας Πικερμίου, κάτι που δεν έχει γίνει επί δεκαετίες.
