Είναι ευχάριστο να συζητάς με τον Δημήτρη για τα παλιά καθώς σου εξάπτει την περιέργεια να μάθεις περισσότερα. Με αφορμή τον χαμό του Νίκου Σαργκάνη που κεντρικά μέσα παρουσίασαν Ραφηνιώτη, άρα γεννημένο στην περιοχή, μιλήσαμε με τον Δημήτρη Μακρή, γνωστό για τις απίστευτες γνώσεις του τόσο στην αρχαία όσο και τη σημερινή εποχή.
-Ο Νίκος δεν γεννήθηκε στη Ραφήνα, μας είπε, απλά η οικογένειά του έζησε ένα διάστημα στη Διασταύρωση.
-Είχαν κάποια σχέση οι γονείς του με τη Ραφήνα; ρώτησα
-Όχι, μου απάντησε, απλά ήρθαν κι έμειναν σ’ ένα σπίτι όταν πέθανε η ιδιοκτήτρια, που εργαζόταν στο παλιό σανατόριο.
Έτσι ξεκίνησε η αναπόληση των μαθητικών του χρόνων όταν ήταν συμμαθητής με τις δύο αδελφές του την Όλγα και την Παναγιώτα και μετέπειτα με τον Νίκο, στο παλιό δημοτικό σχολείο της Διασταύρωσης.
-Το κτίριο που φιλοξένησε το σχολειό μας ανήκε στον Κουμνιώτη επιστάτη των Λιγνιτωρύχων Γιώργο Καλυβιώτη και νοικιάστηκε απ’ το υπουργείο. Ήταν πίσω απ’ το φούρνο του Στέφου.
Στην φωτογραφία συγγενείς του Δημήτρη, πίσω τους το ουζερί του Μονεμβάσιου και δίπλα στο ουζερί το σπίτι που έμενε η οικογένεια Σαργκάνη. Απ’ το αρχείο του Δημήτρη Μακρή με φωτογράφο τον αείμνηστο Ιούλιο Δερμίκη, ο οποίος πέθανε σε ηλικία 93 ετών και άφησε εκατοντάδες φωτογραφίες στον Δημήτρη.
-Ο Νίκος ήταν τέσσερα χρόνια μικρότερος από μένα, συνέχισε ο Δημήτρης, εγώ ήμουν συνομήλικος με τη μεγάλη του αδελφή, δύο χρόνια πιο μικρή ήταν η δεύτερη. Ο Νίκος ήταν ο Βενιαμίν της οικογένειας αλλά και των συμμαθητών μας. Μη φανταστείς ότι είμαστε πολλά παιδιά. Μονοτάξιο ήταν το σχολείο, κάναμε μάθημα όλοι μαζί.
Μπροστά στο σχολειό μας υπήρχε μεγάλη έκταση, όπου παίζαμε ποδόσφαιρο αν και δεν ήταν επίπεδη, αλλά ελαφρά κατηφορική. Καλύτερο παιχνίδι γινόταν στη Λεωφ. Μαραθώνος. Την εποχή εκείνη είχε φάρδος έξι μέτρα και αμάξια δεν περνούσαν συχνά. Να φανταστείς ότι μπορεί να παίζαμε για ώρες χωρίς να περάσει κανένα αυτοκίνητο, άλλωστε υπήρχε τόση ησυχία που αν ερχόταν αμάξι το ακούγαμε απ’ όταν βρισκόταν στο Πικέρμι.
Ο Νίκος ήταν ένα τροφαντό παιδάκι, ευγενικό και ήσυχο, έτσι τον βάζαμε στο τέρμα, αλλά προσέχαμε κι όλας να μην τον κτυπήσουμε».
-Να υποθέσω δηλαδή ότι απ’ τη Διασταύρωση ξεκίνησε την καριέρα του ως τερματοφύλακας; του είπα γελώντας και συνέχισα:
-Πρέπει να είχε αδυναμία στη μητέρα του, αφού μετά το νικηφόρο αποτέλεσμα της εθνικής μας με τη Δανία, τηλεφώνησε στην οικογένειά του στην Ελλάδα, όπως έγραψαν τα κεντρικά μέσα και ρώτησε «Πως σου φάνηκα μάνα;». Πλήρωσε μάλιστα αυτό το τηλεφώνημα 7.800 κορώνες Δανίας, ήτοι πάνω από 1.000 ευρώ. Εσύ γνώριζες τους γονείς του Δημήτρη;
-Τον πατέρα του δεν τον θυμάμαι καλά ούτε το όνομά του έχω συγκρατήσει, εργαζόταν μακριά μάλλον σε χώρο εστίασης κι ερχόταν κάθε βδομάδα εδώ. Όμως θυμάμαι καλά την κυρά Καλομοίρα την μητέρα του. Έκανε διάφορες δουλειές στο σχολείο μας. Εκείνο που θυμάμαι έντονα ήταν το πρωινό που μας ετοίμαζε απ’ τα τρόφιμα της ΟΥΝΤΡΑ (λέξη συνώνυμη με την αμερικάνικη βοήθεια).
Κάθε πρωί όλα τα παιδιά φέρναμε στο σχολείο λίγα ξύλα, μ’ αυτά η κυρά Καλομοίρα άναβε την ξυλόσομπα να ζεσταθούμε και συνάμα να ετοιμάσει το γάλα σε σκόνη και να μας αλείψει τις φέτες ψωμί που φέρναμε απ’ το σπίτι, με βούτυρο και μαρμελάδα από κονσέρβες της ΟΥΝΤΡΑ. Το χειμώνα είμαστε μέσα λόγω κρύου, αλλά το καλοκαίρι μας έφτιαχνε το πρωϊνό έξω.
Οι μαθητές του μονοθέσιου δημοτικού της Διασταύρωσης με τη δασκάλα τους στη βεράντα του σχολείου. Απ’ το αρχείο του Δημήτρη με φωτογράφο τον αείμνηστο Ιούλιο.
Τι αναμνήσεις αλήθεια… Ξύπνησαν μνήμες και σε μένα
-Βρε Δημήτρη θυμάσαι ένα κίτρινο τυρί που μας μοίραζαν στο σχολείο;
-Μπορώ να το ξεχάσω… τρελαινόμουν γι’ αυτό.
-Εμένα δεν μου άρεσε, ήταν πολύ μαλακό σαν βούτυρο κι εγώ δεν έτρωγα το βούτυρο. Το μερίδιό μου το έδινα σε άλλα παιδάκια που πεινούσαν περισσότερο. Ήμουν λιγόφαγη βλέπεις, γινόταν καυγάς στο σπίτι για να φάω. Τι μου θύμισες τώρα…
-Εγώ, είπε ο Δημήτρης, δεν ξεχνώ την υπέροχη γεύση που είχε. Φαντάσου ότι έψαξα να το βρω χρόνια μετά αλλά ποτέ δεν τα κατάφερα.
Εδώ σταμάτησε η αναπόληση των παιδικών μας χρόνων και στραφήκαμε στο αγαπημένο θέμα των αρχαιοτήτων που έχει βρει ο Δημήτρης και τις έχει υποδείξει στους αρχαιολόγους που ανασκάπτουν κάθε τόσο την περιοχή μας. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
