Στην περιοχή της Διασταύρωσης Ραφήνας ξεναγήθηκε την Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου ο Αντιπεριφερειάρχης Ανατολικής Αττικής Πέτρος Φιλίππου από τη Διευθύντρια του Ελληνικού Κέντρου Τέχνης και Πολιτισμού Βάσω Κιούση και τον ερευνητή τοπικής ιστορίας Ραφήνας – Πικερμίου Δημήτρη Μακρή στο πιο αξιόλογο τμήμα της παλιάς Λεωφ. Μαραθώνος στο σημείο όπου υπάρχουν παλιά τοξωτή γέφυρα, παλιά άσφαλτος της λεωφόρου, εγκαταστάσεις των λιγνιτωρυχείων, σπίτι του ιδρυτή της σύγχρονης Ραφήνας Δημ. Ρίγκου (εργοδηγού υπογείων έργων από την Κύμη), χιλιομετρική μαρμάρινη στήλη που τοποθετήθηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896. Ο Αντιπεριφερειάρχης έδειξε ενδιαφέρον για την ανάδειξη τους.
Στη Ξενάγηση συμμετείχαν μελη του Συλλόγου «Ενότητα» Διασταύρωσης Ραφήνας με επικεφαλής τον πρόεδρο του συλλόγου Γιάννη Ξουρίκη.
Στη συνέχεια ο κ. Φιλίππου ξεναγήθηκε στο κτίριο του Σανατορίου Νταού Πεντέλης που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του οικισμού της Διασταύρωσης Ραφήνας και ενημερώθηκε για την ιστορία του.
Κοινή διαπίστωση όλων των παραβρισκόμενων ήταν ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αξιοποίησης και ανάδειξης του κτιρίου του Νταού Πεντέλης μέσω της αναστήλωσης των διατηρητέων τμημάτων από τις εγκαταστάσεις του και της δημιουργίας ενός πολιτιστικού κέντρου – μουσείου τοπικής ιστορίας (μουσείο για τη δράση του παλιού σανατορίου τόσο στη καταπολέμηση της φυματίωσης όσο και στην Εθνική Αντίσταση αλλά και μουσείο με αρχειακό υλικό των λιγνιτωρύχων).
Ο Αντιπεριφερειάρχης Ανατολικής Αττικής πρότεινε μέσα από τη συνεργασία της Περιφέρειας Αττικής, του Δήμου Ραφήνας – Πικερμίου και τοπικών φορέων να συσταθεί επιτροπή που θα αναλάβει τη σύνταξη ενός αναπτυξιακού προγράμματος για την ανάδειξη της συγκεκριμένης περιοχής.
Ιστορικά παραλειπόμενα του σανατορίου
Στα μαγειρεία του Σανατορίου(τα οποία βρίσκονται σε καλή κατάσταση στατικά) συνεδρίαζε η διοίκηση του απελευθερωτικού στρατού. Όλο το προσωπικό του νοσοκομείου στην Γερμανική Κατοχή (γιατροί, νοσηλευτές, τεχνικοί, ασθενείς κ.α.) συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση, εκδιώχθηκαν από τις κατοχικές δυνάμεις κι ένας από τους νοσηλευτές, ο Παύλος Παπάζογλου εκτελέστηκε από τις Κατοχικές δυνάμεις στο κτήμα Λεβίδη το 1944. Γι’ αυτό είναι σημαντικό το Σανατόριο να κηρυχθεί ως μνημείο της Εθνικής Αντίστασης και διατηρητέο.
